της Αθηνάς Φλώρου*
Όταν ξεκίνησε η Ελληνική επανάσταση του 1821 ο Σουλτάν Μαχμούτ, ήταν έτοιμος να διατάξει γενική σφαγή όλων των Ρωμιών της Πόλης, αδιάκριτα και προς παραδειγματισμό! Όμως, για να το κάνει χρειαζόταν «φετφά», δηλαδή επικύρωση της απόφασής του από τον Σεϊχουλισλάμη, τον ανώτατο θρησκευτικό ηγέτη του Ισλάμ.
Την εποχή εκείνη Σεϊχουλισλάμης ήταν ένας αγαθός ανατολίτης, ο Χατζη-Χαλίλ Εφέντης, άνθρωπος που είχε συνείδηση. Γνωστός για την δικαιοσύνη του, όταν κλήθηκε από τον Σουλτάνο και έμαθε τί του ζητούσε κεραυνοβολήθηκε! «Μα να πάρω τόσες ψυχές στο λαιμό μου», έλεγε και ξανάλεγε ο αγαθός Τούρκος που δεν το σήκωνε στην συνείδηση του να κριματίσει την δική του ψυχή, υπογράφοντας φετφά, με τον οποίο θα σφαγιάζονταν σαν αρνιά χιλιάδες αθώοι στους δρόμους της Κωνσταντινούπολης.Κοίταξε να κερδίσει χρόνο να σκεφτεί τί να κάνει να σώσει τους δόλιους τους Έλληνες από τον αφανισμό. Έφυγε από το Σουλτανικό
Παλάτι σκεπτικός…. Σε όλο το δρόμο αυτό σκεπτόταν.
Στην δύση της ζωής του να κριματίσει την ψυχή του και να γίνει αιτία να χαθούν αθώοι άνθρωποι; Ειδοποίησε με τρόπο τον Πατριάρχη. Τον σεβόταν ο τίμιος άνθρωπος τον Πατριάρχη των Ρωμιών.
Μόλις έμαθε ο Γρηγόριος τα καθέκαστα χλώμιασε. Ο άνθρωπος που τον επισκέφθηκε μετέφερε ακριβώς τα λόγια του Σεϊχουλισλάμη: «Ακούστε, η φαμίλια μου κρατάει από τους Αλφερανίδες είμαστε πιστοί στα λόγια του προφήτη μας. Το Κοράνι δεν επιτρέπει να
τιμωρούνται αθώοι για τις πράξεις ενόχων συγγενών τους.Φέρετε μου μια και μόνη απόδειξη πως η Επανάσταση δεν έχει γενικό χαρακτήρα, πείστε με ότι σεις δεν ξέρατε τίποτα. Αποδείξτε μου ότι όλο το γένος σας δεν είναι ένοχο και τ’ αλλά είναι δική μου δουλειά: Ούτε τη θέση μου θα λογαριάσω, ούτε τη ζωή μου. Θα υπερασπίσω μ’ όλες μου τις δυνάμεις έθνος αθώο που κινδυνεύει να χαθεί».
Τότε ο Γρηγόριος του παρουσίασε τον «αφορισμό» του Υψηλάντη, το κείμενο που αναγκάστηκε να κάνει χωρίς τη θέληση του, προκειμένου να μην λάβει χώρα μια γενική σφαγή των Ρωμιών της Πόλης. Αυτό το κείμενο έγινε αιτία να χαρακτηρισθεί ως προδότης
ο μάρτυρας της Εκκλησίας και του Γένους, το ίδιο κείμενο, που έγινε αιτία να μην χαλαστούν χιλιάδες αθώων Ελλήνων.
Όταν ο Σουλτάν Μαχμούτ έμαθε πως ο Χαλίλ Εφέντης αρνήθηκε να εκδώσει φετφά, σκύλιασε! Με συνοπτικές διαδικασίες απέπεμψε από την θέση του τον Χαλίλ Εφέντη και τον εξόρισε στην Λήμνο. Στην θέση του όρισε άλλον Σεϊχουλισλάμη. Ο Χατζή Χαλίλ, Εφέντης δεν έφθασε ποτέ στην Λήμνο. Κατά την διάρκεια του ταξιδιού υποβλήθηκε σε φρικτά βασανιστήρια από τους ομοεθνείς του που δεν
του συγχώρησαν την άρνηση του για γενική σφαγή των Ελλήνων της Πόλης! Την γυναίκα του την πήρανε στην Προύσα όπου την διαπόμπευσαν και όλα αυτά συνετέλεσαν στο να πάθει εγκεφαλικό ο Σεχιουλισλαμ και να πεθάνει.
Έτσι πέθανε ο Χαλίλ Εφέντης, ο δίκαιος αυτός άνθρωπος, που φοβούμενος τον Θεό, προτίμησε να πεθάνει ο ίδιος από το να γίνει αιτία να πεθάνουν χιλιάδες αθώοι! Μετά τον Χαλίλ Εφέντη, σειρά είχε ο Γρηγόριος, διότι ο Σουλτάνος είχε καταλάβει ότι ο δήθεν αφορισμος του Υψηλάντη ήταν ψεύτικος, αφού ο Πατριάρχης όντας και Δημητσανίτης ήταν σε συνεννόηση για την εξέλιξη της επαναστασης.
Ο σεϊχουλισλάμης Χατζή Χαλήλ είναι πιθανόν μια από τις ευγενικότερες μορφές της τουρκικής και ίσως της παγκόσμιας Ιστορίας. Δεν διακινδύνευσε απλά για τους ομόθρησκους και τους ομοεθνείς του. Θυσιάστηκε. Θυσιάστηκε για κάποιους αλλόθρησκους και αλλοεθνείς του.
Τελικά, μα Έλληνας, μα Τούρκος, άνθρωπος να είσαι και να κοιτάς ψηλά στον Θεό!
*Χριστιανική 4.3.2021
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου