Είναι σε θέση η Ε.Ε. να εξάγει Δημοκρατία στις ανατολικές χώρες;
Tης Ελένης Σαββάκη*
Η δημοκρατία απαιτεί σεβασμό ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ευημερία πολιτών με σεβασμό της μειοψηφίας, διαφορετικότητας και διαφορετικής άποψης, ελεύθερο Τύπο και μέσα ενημέρωσης, ανεξάρτητη δικαιοσύνη, και διαφάνεια. Ας δούμε τι από όλα αυτά έχουμε διασφαλίσει στην ΕΕ.
Η μεγάλη εικόνα «Δημοκρατίας» στην ΕΕ
Το δημοκρατικό έλλειμμα στους θεσμούς και τα όργανα της ΕΕ απορρέει από την περίπλοκη λειτουργία τους χωρίς σχήμα κυβέρνησης και αντιπολίτευσης, και από το ότι οι πολίτες δεν συμμετέχουν στην διαδικασία λήψης αποφάσεων. Το κυρίαρχο όργανο με εκτελεστική εξουσία είναι το Συμβούλιο με μέλη διορισμένα από τις κυβερνήσεις των χωρών της ΕΕ, και όχι το Ευρωκοινοβούλιο που αντιπροσωπεύει άμεσα τους πολίτες της Ένωσης. Όσο για την «πολιτική ανεξαρτησία» της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, διερωτάται κανείς πώς μπορεί η στρατηγική της να συμπίπτει κατά κανόνα με τις πολιτικές απόψεις της Γερμανικής Κυβέρνησης.
Αν κρίνουμε εκ του αποτελέσματος, οι ευρωπαϊκές αρχές εφαρμόζουν προγράμματα λιτότητας που πλήττουν εκατομμύρια πολιτών σε ολόκληρη την ΕΕ, και βαθαίνουν την κρίση της ευρωζώνης. Ο αυταρχικός, αντιδημοκρατικός τρόπος με τον οποίο προωθούνται στα «απείθαρχα» κράτη μέλη υποσκάπτει την ευρωπαϊκή αλληλεγγύη και τον σεβασμό ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ο κοινός νους διαπιστώνει ότι η παρατεταμένη λιτότητα και η εμμονή στη δημοσιονομική πειθαρχία υπονομεύουν την οικονομική ανάκαμψη στις χώρες με κρίση χρέους.
Εν τούτοις, επαναλαμβάνεται ο φαύλος κύκλος που διαπιστώσαμε με την κρίση στην Ελλάδα, δηλ. περικοπές εξόδων, μείωση ελλείμματος, μείωση απασχόλησης και κοινωνική στέρηση, και τελικά πτώση των φορολογικών εσόδων. Και αντί διορθωτικών κινήσεων στις γνωστές πλέον, αποτυχημένες παρεμβάσεις των ΕΕ στην Ελλάδα, έχουμε περαιτέρω περικοπές κρατικών δαπανών και εφαρμογή ιδιωτικοποιήσεων, με εξαθλίωση των πολιτών και απώλεια της εθνικής κυριαρχίας. Παρά την κοινή πλέον παραδοχή ότι η Ελλάδα θυσιάστηκε για να σωθούν οι ευρωπαϊκές τράπεζες, η επιτήρηση γίνεται στενότερη αυξάνοντας τις ανισορροπίες εντός της ΕΕ. Είναι σα να δουλεύουμε συνειδητά και ομαδικά για την εμβάθυνση της κρίσης, και εναντίον της ευημερίας των πολιτών.