Slavoj Žižek: Το να συζητάμε αν το Ολοκαύτωμα ή η αποικιοκρατία ήταν χειρότερο είναι άσεμνο… και τα δύο ήταν ανείπωτα τέρατα

Τους τελευταίους μήνες, μια νέα «historikerstreit» – μια συζήτηση μεταξύ ιστορικών – έχει εκραγεί στην Ευρώπη σχετικά με τη σχετική φρίκη του Ολοκαυτώματος και της αποικιοκρατίας. Κατά τη γνώμη μου, είναι ένα επιχείρημα όπου δεν μπορεί να υπάρξει νικητής.

Σλαβόι Ζίζεκ

είναι πολιτιστικός φιλόσοφος. Είναι ανώτερος ερευνητής στο Ινστιτούτο Κοινωνιολογίας και Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο της Λιουμπλιάνα, Παγκόσμιος Διακεκριμένος Καθηγητής Γερμανικών στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης και διεθνής διευθυντής του Ινστιτούτου Ανθρωπιστικών Επιστημών Birkbeck του Πανεπιστημίου του Λονδίνου.

© Pixabay / vero_vig_050

Από τη μια πλευρά, ο Achille Mbembe, ο Dirk Moses και κάποιοι άλλοι υποστηρίζουν ότι η διάκριση του Ολοκαυτώματος από άλλα βίαια εγκλήματα στην ανθρώπινη ιστορία είναι ευρωκεντρική και παραμελεί τη φρίκη των αποικιοκρατικών εγκλημάτων. Από την άλλη πλευρά, ο Saul Friedlander, ο Juergen Habermas και άλλοι επιμένουν στον μοναδικό χαρακτήρα του Ολοκαυτώματος. Νομίζω ότι και οι δύο πλευρές έχουν, κατά κάποιο τρόπο, δίκιο και λάθος. Δεν μπορεί παρά να επαναλάβει εδώ την απάντηση του Στάλιν στο ερώτημα ποια απόκλιση είναι χειρότερη, η αριστερή ή η δεξιά: «Είναι και οι δύο χειρότεροι».

Είναι αναμφισβήτητα αλήθεια ότι το ευρύτερο κοινό στην αναπτυγμένη Δύση δεν γνωρίζει πλήρως τη φρίκη της αποικιοκρατίας και τα παραπροϊόντα της που κόβει την ανάσα. Απλώς θυμηθείτε τη φρίκη των δύο Πολέμων του Οπίου που διεξήγαγε η Βρετανική Αυτοκρατορία (και άλλες) εναντίον της Κίνας. Οι στατιστικές δείχνουν ότι, μέχρι το 1820, η Κίνα ήταν η ισχυρότερη οικονομία στον κόσμο. Από τα τέλη του 18ου αιώνα, οι Βρετανοί εξήγαγαν τεράστιες ποσότητες οπίου στην Κίνα, μετατρέποντας εκατομμύρια ανθρώπους εκεί σε εθισμένους και προκαλώντας μεγάλη ζημιά. Ο Κινέζος αυτοκράτορας προσπάθησε να το αποτρέψει, απαγορεύοντας την εισαγωγή οπίου και οι Βρετανοί (μαζί με άλλες δυτικές δυνάμεις) επενέβησαν στρατιωτικά. Το αποτέλεσμα ήταν καταστροφικό: αμέσως μετά, η οικονομία της Κίνας συρρικνώθηκε στο μισό. Αλλά αυτό που πρέπει να μας ενδιαφέρει είναι η νομιμοποίηση αυτής της βίαιης στρατιωτικής επέμβασης. Το ελεύθερο εμπόριο είναι η βάση του πολιτισμού,

Η δύναμη της μνήμης.

Αφιέρωση στην κ. Κεραμέως και στον κ. Δήμαρχο Θεσσαλονίκης που ηγούνται του Ελληνογερμανικού Ιδρύματος Νεολαίας.

Κρυφός στόχος του ιδρύματος η αναθεώρηση της ιστορίας, η λήθη και επιπλέον να μην καταβληθούν οι νόμιμες, απαράγραπτες,και ισχυρά τεκμηριωμένες γερμανικές οφειλές για τα ναζιστικά εγκλημάτα στη χώρα μας.

Η δύναμη της μνήμης.

Άλμπερτ Μπούρλα

Ο κ. Αλμπερτ Μπουρλά είναι πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Pfizer.

Αυτή την εβδομάδα, όπως και κάθε χρόνο, τιμήσαμε τη Διεθνή Ημέρα Μνήμης για τα θύματα του Ολοκαυτώματος, έτσι ώστε οι ιστορίες των θυμάτων και των επιζώντων να μην ξεχαστούν ποτέ. Προς μεγάλη μου τιμή, κλήθηκα να συμμετάσχω στη Διεθνή Κληρονομιά των Σεφαραδιτών στο ετήσιο συνέδριο του Κογκρέσου για την Ημέρα Μνήμης των Θυμάτων του Ολοκαυτώματος στην Ουάσιγκτον και να μοιραστώ την ιστορία της οικογένειάς μου σε σχέση με το Ολοκαύτωμα.

Μνήμη. Αυτή η λέξη, ίσως περισσότερο από οποιαδήποτε άλλη, με ενέπνευσε να μοιραστώ την ιστορία των γονιών μου. Επειδή αναγνωρίζω πόσο τυχερός είμαι που οι γονείς μου μοιράστηκαν τις ιστορίες τους μαζί μου και την υπόλοιπη οικογένειά μας.

Πολλοί επιζώντες του Ολοκαυτώματος δεν μίλησαν ποτέ στα παιδιά τους για τη φρίκη που έζησαν γιατί τους ήταν πολύ οδυνηρό. Όμως στην δική μου οικογένειά το συζητούσαμε συχνά. Μεγαλώνοντας στη Θεσσαλονίκη, μαζευόμασταν με τα ξαδέλφια μας τα σαββατοκύριακα, και οι γονείς μου, οι θείες και οι θείες μου συχνά μοιράζονταν τις ιστορίες τους.

Το έκαναν γιατί ήθελαν να θυμόμαστε. Να θυμόμαστε όλες τις ζωές που χάθηκαν. Να θυμόμαστε τι μπορεί να συμβεί όταν ο ιός του κακού αφήνεται να εξαπλωθεί ανεξέλεγκτα. Αλλά, κυρίως, να θυμόμαστε την αξία μιας ανθρώπινης ζωής.

Βλέπετε, όταν οι γονείς μου μιλούσαν για το Ολοκαύτωμα, δεν μιλούσαν ποτέ με θυμό ή εκδίκηση. Δεν μας δίδαξαν να μισούμε αυτούς που το έκαναν αυτό στην οικογένεια και τους φίλους μας. Αντ ‘αυτού μας έλεγαν το πόσο τυχεροί ήταν που ζούσαν και πώς όλοι έπρεπε να δώσουμε αξία σε αυτό, να τιμούμε τη ζωή και να προχωράμε μπροστά. Το μίσος θα ήταν μόνο εμπόδιο σε αυτό.

Έτσι, υπό αυτό το πνεύμα, είμαι εδώ για να μοιραστώ την ιστορία του Μωύς και της Σάρα Μπουρλά, των αγαπημένων μου γονέων.