PARIS MATCH τ. 371 - Η ΤΡΑΓΩΔΙΑ ΕΝΟΣ ΝΗΣΙΟΥ - ΜΙΧΑΗΛ ΚΑΡΑΟΛΗΣ

PARIS MATCH τ. 371-Η ΤΡΑΓΩΔΙΑ ΕΝΟΣ ΝΗΣΙΟΥ

ΜΙΧΑΗΛ ΚΑΡΑΟΛΗΣ

Πεγειωτης Γιαννης

Ένας Έλληνας απέναντι στη Βρεττανική καταδίκη

Η τραγική μητέρα του και οι διαδηλώσεις στην Αθήνα

Το περιοδικό Paris Match στο τευχος 371 με ημερομηνία 19 Μαΐου του 1956 αφιερώνει τέσσερις σελίδες στο ρεπορτάζ του Kay Lawson και του πρακτορείου MAGNUM από τη Λευκωσία και την Αθήνα.

Μια μόλις βδομάδα μετά τις εκτελέσεις του Μιχαήλ ΚΑΡΑΟΛΗ και του Ανδρέα Δημητρίου το περιοδικό επιτυγχάνει να εικονίσει την τραγικότητα και την ένταση των στιγμών.

Με αφορμή ένα εκπληκτικό στο μεγαλείο, την ένταση και το τραγικό κάλλος πορτρέτο του Μιχαήλ Καραολή σε αυτό το περιοδικό έχομε μελετήσει όλες σχεδόν τις σωζόμενες φωτογραφίες του, από τη σύλληψη μέχρι την εκτέλεση. Μια μελέτη συγκίνησης, θαυμασμού και πόνου.

Ο Μιχαήλ Καραολής σιδεροδέσμιος με χειροπέδες και με συνοδούς δυο αποικιοκρατικούς αστυνομικούς εξέρχεται του Επαρχιακού Δικαστηρίου Λευκωσίας, ωραίος, σοβαρός με δωρική κορμοστασιά και ένα βλέμμα φωτός και χαρμολύπης. Λες και η ελευθερία η ίδια του κοσμεί το πρόσωπο.  Μάλλον όχι. Έμπλεος θείους φωτός, πλάι στα φτωχά, σοβαροφανή βλέμματα των αποικιοκρατών, κομίζει την άλλη βιοτή της Κύπρου εν τω προσώπω του.

Βέβαια το βλέμμα του Μιχαήλ ΚΑΡΑΟΛΗ έχει σχολιάσει εκτενώς με περισσήν επιτυχία ο Γιώργος Κυθρεωτης στο κείμενο του "Είναι η Κύπρος νησί" από το 1989.

Στις πρώτες τρεις φωτογραφίες του αφιερώματος ο Lawson παρουσιάζει τρεις διαφορετικές όψεις της τραγωδίας. Τις πολύνεκρες διαδηλώσεις καταδίκης των εκτελέσεων σε ολόκληρη της Ελλάδα, ιδιαίτερα στην Αθήνα.

Καραολή και Δημητρίου, των Κυπρίων

του Αλέκου Μιχαηλίδη

Τα ονόματα των πρώτων απαγχονισθέντων πλημμύρισαν τους δρόμους και τις πλατείες της Ελλάδας μετά τη 10η Μαΐου 1956. Είχε συγκλονιστεί τόσο ο Ελληνισμός όσο και το παγκόσμιο στερέωμα με την είδηση της καταδίκης τους, με την… αυτοκρατορική αδιαφορία της βασίλισσας Ελισάβετ Β’, με τη βαρβαρότητα των αποικιοκρατών που έχασαν τον μπούσουλα μετά την έκρηξη της 1ης Απριλίου 1955. Το κύμα ήταν ανυπέρβλητο για όσους ήθελαν να επιβάλουν τη λήθη –η μνήμη των ιθαγενών είχε ήδη επικρατήσει.

Ο Δήμος Αθηναίων ονοματοδοτούσε τον δρόμο που βρισκόταν το κτήριο της βρετανικής πρεσβείας –Καραολή και Δημητρίου. Στην Αθήνα μύριζε ακόμα μπαρούτι από τις μεγάλες διαδηλώσεις για τους δύο αντάρτες. Στον Πειραιά μετονομάστηκε η οδός Μπητ (Άγγλος Ναύαρχος), στη Θεσσαλονίκη μετονομάστηκε η μέχρι λίγο πριν οδός Λόυντ Τζωρτζ (Βρετανός πρωθυπουργός) –Καραολή και Δημητρίου, των Κυπρίων, κοντά στο Διοικητήριο. Στα Χανιά, ο δρόμος τους περνά από τα βυζαντινά τείχη, στην Αλεξανδρούπολη και την Καβάλα από την παραλία, στη Σύρο βρίσκεται πίσω από την Πλατεία Μιαούλη. Κι είναι, έκτοτε, η πιο διαδεδομένη οδός στο πανελλήνιο –ξεπερνά αριθμητικά τους δρόμους που φέρουν το όνομα του Ελευθερίου Βενιζέλου.

Η βασίλισσα που τιμά φέτος η Βρετανία και πολλές πρώην (και νυν) αποικίες, ούσα τότε 30 χρονών, μητέρα δύο παιδιών και 4 χρόνια στον αγγλικό θρόνο, δεν συγκινήθηκε, δεν χαμήλωσε το βλέμμα και δεν αναρωτήθηκε αν πρέπει να τους αφήσει να ζήσουν –ούτε με το φοβερό «Ελληνόπουλο» του Αλμπέρ Καμύ ούτε με τις τόσες επιστολές που έφταναν στο παλάτι, τα άρθρα, τις δημοσιεύσεις, τις διαδηλώσεις. Ο Καραολής και ο Δημητρίου έπρεπε να απαγχονιστούν, κυρίως για παραδειγματισμό, για να διακοπεί το εν εξελίξει αντάρτικο του κυπριακού λαού απέναντι στην αποικιοκρατία. Και πράγματι, παραδειγματίστηκαν οι υπόλοιποι 7 απαγχονισθέντες, συμπεριλαμβανομένου του Παλληκαρίδη. Πράγματι παραδειγματίστηκαν δεκάδες αντάρτες και ο λαός, που έσπευσε να πυκνώσει τις τάξεις της ΕΟΚΑ μας και να προκαλέσει μια θαυμάσια κατάσταση στην άλλοτε υπνώττουσα Κύπρο. Πράγματι, χίλιες «Καραολή και Δημητρίου» θα θυμίζουν τα εγκλήματα της μοναρχίας. Χίλιες «Καραολή και Δημητρίου» θα θυμίζουν την πιο όμορφη ιστορία μας.