[Κάποια σχόλια γύρω από τα όσα συζητούνται γύρω από το ουκρανικό ζήτημα και οι καίριες παρατηρήσεις του Παναγιώτη Κονδύλη]
1. Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία είναι αδικαιολόγητη αλλά δεν είναι ακατανόητη. Ως ακατανόητη την βλέπουν εκείνοι κάνουν λόγο για "τρελό" ή "ψυχικά διαταραγμένο" Πούτιν. Αδικαιολόγητη όμως είναι ἐπί τῇ βάσει μιας ηθικής αρχής, ενός κανόνα. Όταν θέτουμε κι άλλες παραμέτρους στον τρόπο που διαβάζουμε τα πράγματα τότε ο κανόνας μοιάζει να σχετικεύεται. Βαστάμε κατά νού ότι η πράξη της Ρωσίας είναι ανήθικη ή έκνομη αλλά τούτο δεν σημαίνει ότι η συζήτηση πρέπει να σταματήσει εδώ. Εκτός αν χρησιμοποιούμε την ηθική για να κλείνουμε τα μάτια απέναντι στην πραγματικότητα.
Η Ρωσία δεν αποδέχεται την προώθηση του ΝΑΤΟ στα σύνορά της· θεωρεί ότι κάτι τέτοιο είναι απειλή. Αυτή δεν είναι μία παράλογη αντίληψη ούτε ο φόβος ως αιτία πολέμου εμφανίζεται για πρώτη φορά στις ανθρώπινες υποθέσεις. Ο Θουκυδίδης ως αιτία του πελοποννησιακού πολέμου θεωρεί τον φόβο που ενέπνευσαν στους Λακεδαιμόνιους οι Αθηναίοι: «τὴν μὲν γὰρ ἀληθεστάτην πρόφασιν, ἀφανεστάτην δὲ λόγῳ, τοὺς Ἀθηναίους ἡγοῦμαι μεγάλους γιγνομένους καὶ φόβον παρέχοντας τοῖς Λακεδαιμονίοις ἀναγκάσαι εἰς τὸ πολεμεῖν» (σε μεταφρ. Σκουτερόπουλου:
«Η σημαντικότερη λοιπόν αιτία, αλλά και η πιο ανομολόγητη, είναι κατά τη γνώμη μου το ότι οι Αθηναίοι, καθώς η δύναμή τους είχε αυξηθεί και ενέπνεαν φόβο στους Λακεδαιμόνιους, έφεραν τους τελευταίους στην ανάγκη να πάρουν τα όπλα».
Το ότι η Ρωσία φοβάται, βάσιμα, την προώθηση του ΝΑΤΟ στα σύνορά της τούτο δεν σημαίνει ότι η Ουκρανία οφείλει να φέρεται ως δορυφόρος της. Δεν βλέπω όμως γιατί η Ουκρανία ενέταξε στο σύνταγμά της την αξίωση να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ. Υπάρχει η ηθική των προθέσεων, υπάρχει και η ηθική των συνεπειών. Το να σκέφτεσαι τις συνέπειες των πράξεών σου είναι απαραίτητη προϋπόθεση για να πράττεις πολιτικά. Η ηγεσία της Ουκρανίας μετέτρεψε τη χώρα της σε άθυρμα στα χέρια του αγγλοσαξωνικού κόσμου και των Ρώσων. Δεν κατανοώ γιατί δεν επιδίωξε την ουδετερότητα.
