Στα τέλη Οκτωβρίου η Κομισιόν και η Επίτροπος Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ, Ίλβα Γιόχανσον, ζήτησαν να συγκληθεί έκτακτο διοικητικό συμβούλιο της FRONTEX, προκειμένου «να συζητηθούν οι ισχυρισμοί για παράνομες επαναπροωθήσεις μεταναστών στην Ελλάδα και η προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων». Παρά τις εξηγήσεις που δόθηκαν και τη διαβεβαίωση από ελληνικής πλευράς ότι δεν γίνονται επαναπροωθήσεις, η κ. Γιόχανσον επανήλθε, ζητώντας οι σχετικές καταγγελίες «να διερευνηθούν επαρκώς, για να γνωρίζουμε τί ακριβώς έχει συμβεί».
Οι παραπάνω πρωτοβουλίες, αν και φαινομενικά αποσπασματικές, έχουν ως προφανή στόχο να ασκήσουν πίεση στην Ελλάδα, προκειμένου να μην εκφεύγει από το πλαίσιο της μεταναστευτικής πολιτικής της ΕΕ. Μια πολιτική η οποία αποτυπώθηκε τον Δεκέμβριο του 2018 στη Σύνοδο του ΟΗΕ στο Μαρρακές, όταν έγινε θριαμβευτικά αποδεκτό από τις περισσότερες χώρες της ΕΕ, με προεξάρχουσα τη Γερμανία, το νέο Παγκόσμιο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση.
Πρόκειται ουσιαστικά για μια πολιτική "ανοικτών συνόρων" η οποία χρησιμοποιεί ως όχημά της την παραδοχή ότι οι μεταναστευτικές ροές που καταφθάνουν στην Ευρώπη είναι κατ’ αρχήν προσφυγικές. Άρα, βάσει του διεθνούς δικαίου κανένα κράτος δεν μπορεί να τις ανακόψει. Στην πράξη όμως η υποχρέωση αυτή βαρύνει μόνο τα κράτη της περιφέρειας που έχουν εξωτερικά σύνορα.
Διότι τα κράτη του ευρωπαϊκού πυρήνα έχουν ελέω της Συνθήκης του Δουβλίνου την ευχέρεια να εξετάζουν αιτήματα ασύλου μόνο όταν αυτά το θελήσουν. Σε κάθε άλλη περίπτωση έχουν το δικαίωμα να επιστρέφουν στην αρχική χώρα εισόδου τους αιτούμενους ασύλου, ή τους παράνομους μετανάστες που θα ανακαλύψουν στην επικράτειά τους.
Λίγοι πρόσφυγες, πολλοί παράνομοι μετανάστες
Πόσο προσφυγικές είναι, όμως, οι ροές των μεταναστών που καταφθάνουν στην Ευρώπη και ειδικότερα στην Ελλάδα; Κατ’ αρχάς θα έπρεπε κανείς να δυσπιστεί για τον προσφυγικό χαρακτήρα αυτών των ροών και μόνο από το απλό γεγονός ότι μετά το 2015 άρχισαν να καταφθάνουν μαζικά στην Ελλάδα παράνομοι μετανάστες, προερχόμενοι από δεκάδες διαφορετικές χώρες της Ασίας και της Αφρικής. Χώρες στις οποίες ως επί το πλείστον δεν διεξάγεται πόλεμος.
