του Σάββα Παύλου
Αυτόπτης,Αυτήκοος,Αυτογεύστης,αυτοσφράντης / αυτοοσφραντής,αυτοάπτης.
Είχα πάρει τηλέφωνο τον Μενέλαο Χριστοδούλου που μου συμπλήρωσε τον κατάλογο με τις τρεις τελευταίες λέξεις. Την προηγούμενη μέρα, με είχε βγάλει στο ραδιόφωνο ο Δημήτρης Κοσμόπουλος. Ήθελε μαρτυρίες στην εκπομπή του για το 1974, 30 ακριβώς χρόνια από τότε. Όταν έφτασα στη σκηνή του νοσοκομείου, όταν ανάφερα ότι είδα τους τραυματίες και νεκρούς του πολέμου, λύγισα σε λυγμούς, δυσκολεύτηκα να συνεχίσω. Ο Κοσμόπουλος με ρώτησε αν έπρεπε να διακόψει την εκπομπή, ρίχνοντας μουσική.
Πρώτη φορά μιλούσα για τις μνήμες του καλοκαιριού αυτού. Πάντοτε σε όλες τις εκπομπές που βγήκα μίλησα για το Κυπριακό και για τόσα άλλα θέματα με αποφασιστικότητα και ηρεμία. Λυγμοί και κλάματα μου φαίνονταν πάντα απωθητικά, γι’ αυτό και νευρίασα με τον εαυτό μου, για την εικόνα που παρουσίασα, για τον ήχο που έδινα. Αποφάσισα να καταγράψω στο χαρτί τη δική μου μαρτυρία και να μην ξαναμιλήσω γι’ αυτά ποτέ. Μαρτυρία λιτή, χωρίς θεωρητικές συζητήσεις και αναλύσεις, ό,τι είδα και άκουσα, μια γραφή αυτόπτη και αυτήκοου μάρτυρα σκέφτηκα. Και κει αναρωτήθηκα για τις άλλες αισθήσεις, γιατί να αποκλειστεί η δική τους μαρτυρία, όσο και αν θεωρείται φτωχική, όσο και αν ο μέγας, ο Ηράκλειτος, όταν διαλογίζεται για την αξιολόγηση των αισθήσεων επιμένει μόνο στην όραση και την ακοή: «Οφθαλμοί των ώτων ακριβέστεροι μάρτυρες».
Όμως ποτέ δεν θα ξεχάσω τη μυρωδιά που άπλωσε σε όλη την Κύπρο στον πρώτο γύρο της εισβολής, μυρωδιά που σου έπνιγε την ψυχή, πυρπολημένης γης και αποκαϊδιών, ακόμη, απόμακρα, οσμή σμπαραλιασμένης και καμένης σάρκας. Ποια θα ήταν η μαρτυρία των δικών μου αισθήσεων, όλων όμως; Στην τελευταία αίσθηση ο Μενέλαος Χριστοδούλου προτείνει: αυθάπτης. Αντιδρώ, ομοιοκαταληκτεί με το νεκροθάπτης κι είναι ιερή για μένα η μαρτυρία της αφής. Έχεις δίκαιο, μου λέει, από τους αλεξανδρινούς χρόνους επικράτησε να μη γίνεται η συναίρεση, νομιμοποιούμαστε λοιπόν να πούμε αυτοάπτης.
