Διονύσης Τσιριγώτης, Ο σκοπός της Ελληνικής Εθνεγερσίας 200 χρόνια μετά
Γράφει ο Διονύσης Τσιριγώτης,
Επίκουρος Καθηγητής, Σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας, Διεθνών Σχέσεων & Διπλωματίας. Τμήμα Διεθνών & Ευρωπαϊκών Σπουδών, Πανεπιστημίου Πειραιώς
H κορύφωση του αγώνα της Ελληνικής Εθνεγερσίας με την κήρυξη της επανάστασης, στις 24 Φεβρουαρίου του 1821 στο Ιάσιο της Μολδοβλαχίας από τον Αλέξανδρο Υψηλάντη, αποτελεί συνέχεια των προηγούμενων εναντιώσεων (πέραν των εκατό) του υπόδουλου Ελληνισμού, που εκκινούν ευθύς αμέσως με την άλωση της βασιλεύουσας πόλης στην περιοχή της μεσημβρινής Ελλάδας (Αρκαδία-Σπάρτη) υπό την αιγίδα των Ενετών το 1463. Τα επαναστατικά διαβήματα του Ελληνισμού αφορμώνται από την οικουμενική ιδέα του Γένους ν’ ανασυστήσει τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία μέσα από την καθολική απελευθέρωση ολόκληρης της Ελληνικής φυλής.
«Ο σκοπός της ελληνικής εθνεγερσίας κατά το έτος 1821 ήτον υπ’ από του οθωμανικού ζυγού ελευθέρωσις ολοκλήρου της ελληνικής φυλής. Τούτο υπήρξε το σύνθημα επί του μακαρίτου Ρήγα του Φερραίου εταιρείας. […]. Τον αυτόν τέλος σκοπόν εκήρυξε και η πρώτη εν Επιδαύρω εθνική Συνέλευσις και δι’ αυτόν τόσον ελληνικόν αίμα εχύθη εις την Ήπειρον, την Θεσσαλίαν, την Μακεδονίαν, την Κρήτην, την Χίον, την αππέναντι Ιωνίαν και εις αυτήν την Βηρυττόν ακόμη. Και όμως μέρος μόνον μικρόν της ελληνικής γης και φυλής απήλαυσε της ελευθερίας». (Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος)
Ωστόσο η ουσιώδης διαφορά της Εθνεγερσίας με τις σύνολες επαναστάσεις του Ελληνικού κόσμου εντοπίζεται στη συγκρότηση ενός καθολικού προτάγματος «που αποβλέπει στην ολική ανάκτηση της εθνικής ελευθερίας του ελληνισμού, το οποίο σχεδιάσθηκε με πρόσημο τον συγκεκριμένο αυτόν σκοπό από τους ίδιους τους Έλληνες».
(Γ. Κοντογιώργης)
Γενικότερα στα αξονικά της αίτια εγγράφονται η αναντιστοιχία του ελληνικού ανθρωποκεντρικού κοσμοσυστήματος με την Οθωμανική δεσποτεία και συνεπαγόμενα τα διαφορετικά οντολογικά χαρακτηριστικά (γλώσσα, παιδεία, θρησκεία, πολιτισμός, κ.α.) που αντικατοπτρίζονται στον ελληνικό τρόπο του βίου μέσα από αυτοδιοίκητα-αυτοθέσμιστα κοινά που εδράζονται σε ανθρωποκεντρικά θεμέλια και διαπνέονται από την καθολική ελευθερία.
