Οι αποφάσεις του Πατριαρχείου της Μόσχας να ιδρύσει Εξαρχία Αφρικής, αμφισβητώντας τα ισχύοντα για την δικαιοδοσία του Ελληνορθόδοξου Πατριαρχείου Αλεξανδρείας, καθώς επίσης και οι προειδοποιήσεις για ανάλογες πρωτοβουλίες στην επικράτεια της Τουρκίας, υπό την πνευματική και διοικητική ευθύνη του Οικουμενικού Πατριαρχείου, προφανώς δεν είναι ενέργειες απλά εκκλησιαστικής φύσης.
Ούτε είναι μόνο πράξη αντεκδίκησης για την απόφαση του Οικουμενικού Πατριαρχείου να αναγνωρίσει το Αυτοκέφαλο της Εκκλησίας στην Ουκρανία. Αποδεικνύεται ότι η κίνηση εκείνη του κ. Βαρθολομαίου, εκτός από το γεγονός ότι εδραιώνει το ρήγμα μεταξύ της –κατά σύμβαση χρησιμοποιούνται οι όροι– ελληνικής και σλαβικής Ορθοδοξίας, προσφέρει στο Κρεμλίνο το δώρο που επιθυμούσε. Παρέχοντας στο Πατριαρχείο της Μόσχας το άλλοθι για να αποκοπεί από την επικοινωνία με τις κατά τόπο Ορθόδοξες αυτοκέφαλες Εκκλησίες, που ανήκουν στο κλίμα του Οικουμενικού Πατριαρχείου, καθιστούν το Πατριαρχείο Μόσχας, μαζί με τις επιρροές του στις υπόλοιπες Εκκλησίες, εργαλείο των πολιτικών σχεδιασμών της Μόσχας.
