Ο ιερέας τις περνούσε μουρμουρίζοντας, κρατώντας το πράγμα στα χέρια του. Σταματούσε μπροστά απ’ την καθεμιά, έπαιρνε την όστια, την τίναζε από μια δυο στάλες (είναι σε νερό;) και την έβαζε ωραία-ωραία στο στόμα της. […] Ο ιερέας έσκυβε για να της τη βάλει στο στόμα, μουρμουρίζοντας διαρκώς. Λατινικά. Ο επόμενος. Κλείσε τα μάτια κι άνοιξε το στόμα. Τι; Corpus. Καλή ιδέα, τα Λατινικά. Τούς ζαλίζουν πρώτα. Τερματική περίθαλψη για αυτούς που πεθαίνουν. Δεν φαίνονται να την μασάνε. Μόνο την καταπίνουν. […]
Θα πρέπει να γίνονται είκοσι-τριάντα κηδείες τη μέρα. Μετά, το όρος Τζερόμ για τους Προτεστάντες. Κηδείες σε όλο τον κόσμο, παντού, κάθε λεπτό. Να τους φτυαρίζεις χάμω με το τσουβάλι, γρήγορα-γρήγορα. Χιλιάδες κάθε ώρα. Υπερβολικά πολλοί στον κόσμο […]
Ο κύριος Μπλουμ θαύμασε τον ευημερεύοντα όγκο του επιστάτη. Όλοι θέλουν να τα έχουν καλά μαζί του. Καλός άνθρωπος, ο Τζον ο’ Κόνελ, πραγματικά καλός άνθρωπος. Κλειδιά: όπως η διαφήμιση του Keyes. Δεν υπάρχει φόβος να ξεφύγει κανείς. Δεν δίνονται χαρτιά για έξοδο. Habeas corpus.
James Joyce, Οδυσσέας
Ι. Η ασταθής διαφορά
Habeas: Υποτακτική επιθυμίας: “[Επιθυμώ] να έχεις”.
Corpus: Το σώμα. Και το σώμα του κειμένου επίσης, ή το σύνολο των κειμένων, το έργο: “Corpus Platonicum”, “Corpus Reformatorum.”
Αλλά επίσης, το πτώμα: “Corpus delicti”, το σώμα του εγκλήματος.
Το σώμα/το πτώμα: “Corpus Christi”. Η θεία κοινωνία μετατρέπει, ανάμεσα σε άλλα, το πτώμα του εσταυρωμένου Χριστού σε οργανικό κομμάτι του ζωντανού σώματος του πιστού. Γιατί; Για να λυτρώσει τον άνθρωπο, του οποίου το σώμα, αφημένο στη μοίρα του απλού σώματος, θα ήταν πάντα ήδη ένα επερχόμενο πτώμα, ένα πτώμα-που-έρχεται. Το κερματισμένο, άσαρκο πτώμα το οποίο καταβροχθίζει το κοινωνών σώμα κάνει το σώμα αυτό, το σώμα ως μελλοντικό πτώμα, να ζει διαφορετικά απ’ τη ζωή. “Πνεύμα” είναι το όνομα της διαφοράς της ζωής απ’ τη ζωή, του corpus ως σώματος απ’ το corpus ως πτώμα. Απροσπέλαστη, ανεξιχνίαστη διαφορά. Αλλά αυτή η διαφορά, στον Χριστιανισμό τουλάχιστον, εδραιώνεται πάνω στη βάση της άρσης ή της άρνησης της διαφοράς: Ναι, το πνεύμα υπάρχει στον βαθμό που το σώμα δεν είναι απλώς επερχόμενο πτώμα. Υπάρχει η υπόσχεση ότι το σώμα δεν καταβροχθίζεται ολόκληρο απ’ το πτώμα που τελικά θα γίνουμε όλοι· μένει κάτι, υπάρχει ένα υπόλοιπο που λέγεται πνεύμα. Αλλά αυτή την υπόσχεση τη φέρει το θείο πτώμα που ανασταίνεται, το πτώμα που ξαναγίνεται διαρκώς σώμα.
Το σώμα/το πτώμα/το κείμενο: Η θεολογία είναι αυτή που ρυθμίζει την απορητική διαλεκτική σώματος και πτώματος, που τη μετατρέπει στο κρυφό κλειδί της σχέσης σώματος και πνεύματος. Το θεολογικό corpus είναι το σώμα κειμένων για το σώμα και το πτώμα, για την απειλή ανάδυσης του πτώματος που κρύβεται πάντα μέσα στο σώμα, και για την υπόσχεση που δίνει ένα (ενικό, εξαιρετικό, κατ’ εξαίρεσιν) πτώμα σε κάθε σώμα.
