Σαν σήμερα αργά το βράδυ της 8ης προς 9ης Μαρτίου 1907 έπεσε ο Αντύπας, έγινε το κακό με πισώπλατο βόλι.
"...Με το έργο και το θάνατό του ο Κεφαλονίτης οραματιστής, ιδεολόγος και Χριστιανο-κοινωνιστής αναδείχτηκε σε μάρτυρα του αγώνα των κολλήγων για τα δίκαιά τους. Με το κήρυγμά του αφύπνισε τον καταπιεσμένο αγρότη και τον προετοίμασε να υψώσει αργότερα, στο Κιλελέρ, τη φωνή και τη γροθιά του και να επιβάλλει στις κυβερνήσεις της παράταξης των Φιλελευθέρων, να προχωρήσουν στην αγροτική μεταρρύθμιση κόντρα στις αντιδράσεις των γαιοκτημόνων.Ο Μαρίνος Αντύπας υπήρξε αδιάλλακτος εργάτης της αβασίλευτης δημοκρατίας. Κοινωνικός αγωνιστής και ταυτόχρονα εθνικός αγωνιστής, οιστρηλατούμενος από τα εθνικά δίκαια των Ελλήνων και τα όνειρά τους περί Μεγάλης Ιδέας. Εκρηκτική φυσιογνωμία, δεινός ρήτορας, συνεπής και ασυμβίβαστος στα πιστεύω του.Με τη σπορά που άφησε, γίνηκε η εξέγερση του Κιλελέρ.Ο Μαρίνος Αντύπας, για χρόνια, βρισκόταν ξεχασμένος, γιατί είχε φρόνημα αντίστασης στο σύστημα εκμετάλλευσης, αδικίας και τυραννίας της εποχής του. Γιατί έκανε το δράμα του κόσμου που «στενάζει και συνωδίνει» κάτω από την αυθαιρεσία του τσιφλικά και το κνούτο του επιστάτη δική του υπόθεση.Γιατί διεκδικούσε το δικαίωμα να διαμορφώνει ο λαός τη μοίρα του και την ιστορία του. Γιατί είχε προσδοκία και θέληση για ουσιαστική αλλαγή και μετασχηματισμό της κοινωνίας.Γιατί αγωνιζόταν να πάψει ο λαός να γυρίζει σαν το άλογο, στο μαγγανοπήγαδο της οικονομικής του αθλιότητας. Και όλα αυτά ενοχλούσαν και έφερναν ταραχή στην καθεστηκυία, άρχουσα τάξη.Όπως, επίσης, το γεγονός ότι οι ιδέες του δεν έμειναν διακηρύξεις και ευχολόγια αλλά πήραν σάρκα και οστά, έγιναν πραγματικότητα στο κτήμα του θείου του Γιώργου Σκιαδαρέση. Αυτό εξανέστησε, εξαγρίωσε και κατετάραξε τους Θεσσαλούς τσιφλικούχους, μερικοί από τους οποίους ήσαν και βουλευτές και τους επιστάτες τους. Πυροδότησε άσπονδο μίσος εναντίον του..."
του Ηρακλή Κανακάκη*
Για χρόνια αποσιωπήθηκε ή υποβαθμίστηκε η ζωή και η δράση του. Υποτιμήθηκε η προσωπικότητά του, γιατί από νωρίς εγκατέλειψε τη βολή, την καλοπέραση, την καριέρα, την προσκόλληση στα υλικά αγαθά και μπήκε σε υψηλές έγνοιες, που ήταν ανεπιθύμητες και απευκταίες για το πολιτικό κατεστημένο και την καθεστηκυία βασιλική αξία.
Σκοπός της ζωής του και ασίγαστη επιδίωξή του να ανεβάσει τον κατατρεγμένο, αναγκεμένο και αδικημένο στη βαθμίδα του ανθρώπου, όπως ο Θεός τον έπλασε ελεύθερο και δημιουργικό «κατ’ εικόνα και καθ’ ομοίωσιν» του.
Και τα κατάφερε. Εμψυχωμένος από άγιο ενθουσιασμό που αντλούσε από την πίστη ότι ο Θεός είναι μαζί του, διότι Αυτός έφτιαξε τους ανθρώπους αδέλφια και με φρόνημα ενάντιο σε κάθε μορφή τυραννίας, έγινε ο μεγάλος και φλογερός απόστολος της απελευθέρωσης του κολλήγου. Ο επαναστάτης της αγάπης που τίποτα δεν τον στομώνει: ούτε απειλές ούτε διώξεις και φυλακίσεις.
Η ζωή και οι σπουδές του
Γεννήθηκε στο ορεινό χωριό Φερεντινάτα, της περιοχής της Πυλάρου στην Κεφαλονιά το 1872. Ήταν, σύμφωνα με μαρτυρίες συγγενών του, το τέταρτο παιδί της οικογένειας του Σπύρου Αντύπα, αυτοδίδακτου μαρμαρογλύπτη και της Αγκιολίνας Αντύπα. Γαλουχήθηκε με την ιστορία του τόπου του και τα δάκρυα των προγόνων του. Ανδρώθηκε με τις ιδέες της εθνικής ανεξαρτησίας, της αβασίλευτης δημοκρατίας και με το όραμα μίας καλύτερης κοινωνίας, που θα ερχόταν με αγώνα εμπνεόμενο από το χριστιανο-κοινωνισμό.
Τα πρώτα γράμματα τα έμαθε στο δημοτικό σχολείο του χωριού του. Συνέχισε, με οικονομικές θυσίες της οικογένειάς του, στο Γυμνάσιο Αργοστολίου. Μετά την ολοκλήρωση των γυμνασιακών του σπουδών ταξίδεψε στην Αθήνα για να εγγραφεί στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών, όπου και φοίτησε ως το 1897.
Όντας φοιτητής της Νομικής ήρθε σε στενή επαφή με τους προοδευτικούς, δημοκρατικούς και σοσιαλιστικούς κύκλους της Αθήνας, οι οποίοι άσκησαν σημαντική επιρροή στον ιδεολογικό του προσανατολισμό. Σχετίστηκε, ιδιαίτερα, με τον Κεντρικό Σοσιαλιστικό Σύλλογο, που είχε ιδρυθεί στην Αθήνα το 1890 με ηγετική φυσιογνωμία το Σταύρο Καλλέργη.
Δίπλωμα δεν πήρε ποτέ, γιατί δόθηκε ολοκληρωτικά, ψυχή τε και σώματι, σε αγώνες κοινωνικούς, πολιτικούς και εθνικούς και δεν θεώρησε απαραίτητο το πτυχίο της Νομικής.
Το 1896, ως τελειόφοιτους προσχώρησε στον Κεντρικό Σοσιαλιστικό Σύλλογο Αθηνών. Το ίδιο έτος, με το ξέσπασμα της Κρητικής Επανάστασης ο Μαρίνος Αντύπας κατέβηκε εθελοντής αγωνιστής στην Κρήτη, μαζί με άλλους φοιτητές και πιθανότατα το Σταύρο Καλλέργη.
