Δρ. Μάνος Δανέζης: «Οι τρεις Αλήθειες του Νέου Επιστημονικού Πνεύματος» Επίγνωση

Διαδικτυακή διάλεξη – συζήτηση* του Δρ. Μάνου Δανέζη, Αστροφυσικού Την Τετάρτη 12 Ιανουαρίου 2022 με θέμα: «Οι τρις Αλήθειες του Νέου Επιστημονικού Πνεύματος – Νέο Επιστημονικό Πνεύμα και Ανθρώπινες Κοινωνίες» Διοργανωτής: «Επίγνωση» στον κύκλο «Τσάι με Επίγνωση»

Μα τι έχετε πάθει;

08/01/2022

“Μα, τι έχετε πάθει” είναι πλέον μια viral ατάκα του πρωταγωνιστή της ταινίας “Don’t look up”, με την οποία εκφράζεται η αγωνία του για την άρνηση (με την ψυχολογική σημασία του όρου) των ανθρώπων να αντιληφθούν την απειλή που επέρχεται και να κάνουν κάτι γι’ αυτό.

Και πιάνω τον εαυτό μου να αγωνιώ με τον ίδιο τρόπο, καθώς διαβάζω ένα πρόσφατο άρθρο της Katja Grace από το Future of Humanity Institute της Οξφόρδης. Μα, τι έχουμε πάθει!

Γράφει ο Αντώνης Ανδρουλιδάκης

ΗGrace ηγήθηκε μιας ερευνητικής ομάδας που συγκέντρωσε απαντήσεις από 352 ακαδημαϊκούς και ειδικούς στη “μηχανική μάθηση” και κατέληξαν, μεταξύ άλλων, στο συμπέρασμα πως στα επόμενα 10 χρόνια η τεχνητή νοημοσύνη (A.I.) θα τα καταφέρνει καλύτερα από τους ανθρώπους στη μετάφραση γλωσσών (μέχρι το 2024), τη συγγραφή δοκιμίων (έως το 2026), τη συγγραφή των κορυφαίων 40 τραγουδιών (μέχρι το 2028), αλλά και την οδήγηση αυτοκινήτων.

Είναι φανερό πως η  τεχνολογία αναπτύσσεται με εκθετική ταχύτητα, μεταμορφώνοντας τον τρόπο με τον οποίο εκτελούμε τις καθημερινές μας εργασίες, ιδιαίτερα μάλιστα καθώς η πανδημική κρίση και η κρατική διαχείριση της λειτούργησε ως ένας επιπλέον καταλύτης/επιταχυντής στην κατεύθυνση της ψηφιακής μετάβασης του Καπιταλισμού.

Δεν χρειάζεται να είναι κανείς παρανοειδής ή τεχνοφοβικός για να ανησυχήσει για τις συνέπειες αυτής της μετάβασης. Ήδη ένας μεγάλος αριθμός σοβαρών επιστημόνων εκτιμούν ότι η “αυτοματοποίηση” θα κοστίσει στο 47% των ανθρώπων την εργασία τους, καταδικάζοντας τους σε κάποιο Ελάχιστο Εγγυημένο ξεροκόμματο, που οι κυβερνήσεις θα χορηγούν στους συμμορφωμένους -και μόνο- useless eaters του νέου κοινωνικού συστήματος που επιχειρείται να διαμορφωθεί. Ναι, στα αμέσως επόμενα χρόνια, όλα δείχνουν πως, το 47% των θέσεων εργασίας θα χαθούν και αντικατασταθούν από συστήματα τεχνητής νοημοσύνης.

Θεοφάνης Τάσης: «Η ανθρώπινη αναβάθμιση μέσω της τεχνικής θέτει σε κίνδυνο την ανθρωπινότητα»

 2149

Συνέντευξη με τον Θεοφάνη Τάση με αφορμή το πρόσφατο βιβλίο του «Φιλοσοφία της ανθρώπινης αναβάθμισης», που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Αρμός. 

Του Κ.Β. Κατσουλάρη

Μιλώντας με τον Θεοφάνη Τάση αισθάνεσαι ότι βρίσκεσαι σε αγεωγράφητα νερά. Τα ζητήματα που πραγματεύεται στα βιβλία του έρχονται τρόπον τινά από το μέλλον, μόνο που το μέλλον αυτό βρίσκεται ήδη προ των πυλών. Οι τίτλοι ορισμένων από τα βιβλία του είναι ενδεικτικοί: «Πολιτικές του Βίου ΙΙ: Η Επιμέλεια Εαυτού στην Εικονιστική Κοινωνία» (Εκδόσεις Αρμός, 2017), «Ψηφιακός Ανθρωπισμός: Εικονιστικό Υποκείμενο και Τεχνητή Νοημοσύνη» (Εκδόσεις Αρμός, 2019), «Φιλοσοφία της ανθρώπινης αναβάθμισης», το τελευταίο, που υπήρξε και η αφορμή αυτής της κουβέντας. Ο πυρήνας της έρευνάς του έχει να κάνει με τα μεγάλα ηθικά και φιλοσοφικά ζητήματα που προκύπτουν από τις ραγδαίες εξελίξεις στην τεχνολογία και γενικότερα στις θετικές επιστήμες, κατά τρόπο που επιτρέπουν στον άνθρωπο να επέμβει στην ίδια του τη φύση, σε βάθος και σε έκταση πρωτόγνωρες μέχρι σήμερα.

Τα ζητήματα που πραγματεύεστε σε αυτό το βιβλίο είναι για τους περισσότερους από εμάς ιδιαίτερα τολμηρά, περισσότερο για ταινία επιστημονικής φαντασίας. Ήδη ο όρος «ανθρώπινη αναβάθμιση» που έχετε στον τίτλο σας αντανακλά τη γλώσσα των υπολογιστών. Δεν ξεκινάμε ήδη, από την επιλογή των λέξεων, με μια πολύ τολμηρή παραδοχή;

Όχι μόνο τολμηρή, αλλά επίσης ενδεικτική της αντιανθρωπιστικής αντίληψης για τον άνθρωπο που χαρακτηρίζει όσους την προασπίζουν. Στο πλαίσιο της κριτικής που αναπτύσσω ενάντια στον υπερανθρωπισμό και στον τεχνικό μετανθρωπισμό επέλεξα ν’ αποδώσω τον αγγλικό όρο human enhancement ως ανθρώπινη αναβάθμιση ακριβώς για να καταδείξω πως οι προασπιστές της με βάση μια αναγωγιστική θεώρηση της ανθρώπινης φύσης και εμφορούμενοι από μια βλέψη πλήρους ελέγχου της και κυριαρχίας καταλήγουν όχι στην απελευθέρωση του ανθρώπου, όπως ευαγγελίζονται, αλλά στην πραγμοποίησή του. Ο μεν υπερανθρωπισμός, αποβλέποντας στην θέωση του ανθρώπου, ο δε τεχνικός μετανθρωπισμός, στοχεύοντας στη δημιουργία ενός μεταβιολογικού είδους που θα τον διαδεχθεί.

Ένα από τα προβλήματα σε αυτήν τη συζήτηση αντιλαμβάνομαι ότι εδράζεται στην ίδια τη δυσκολία να οριστεί η ανθρώπινη φύση. Τι πιστεύετε;

Όντως το ζήτημα της ανθρώπινης φύσης βρίσκεται στο επίκεντρο της προβληματικής για την τεχνική αναβάθμιση του ανθρώπου καθώς οι υπερανθρωπιστές υποστηρίζουν ότι το θεμελιώδες χαρακτηριστικό της είναι η ικανότητα για διαρκή αυθυπέρβαση και αυτοδημιουργία. Σε αυτή την συλλογιστική η ανθρώπινη αναβάθμιση μέσω της τεχνικής κατανοείται ως η βέλτιστη έκφραση της ανθρώπινης φύσης έτσι ώστε να είναι αναπόφευκτη, αποτελώντας συγχρόνως ηθικό καθήκον. Ωστόσο ο υπερανθρωπισμός όχι μόνο δεν ορίζει την ανθρώπινη φύση, εξαντλώντας την στην αυτοβελτίωση, αλλά επίσης την συγχέει με την ανθρωπινότητα. Ως ανθρωπινότητα, εννοώ χαρακτηριστικά της ανθρώπινης φύσης όπως τον ορθό λόγο, την φαντασία, το συμπάσχειν, την αλληλεγγύη, την βοήθεια προς τρίτους, την ευγένεια, την καλή προαίρεση και την καλοσύνη. Με άλλα λόγια, αυτό που παραγνωρίζουν οι υπερανθρωπιστές είναι ότι η έννοια της ανθρωπινότητας έχει ένα αξιακό περιεχόμενο, το οποίο αποτελεί την προϋπόθεση για την ισότητα όλων των ανθρώπων, τον σεβασμό της αξιοπρέπειας και της διαφορετικότητας, την ανεκτικότητα, όπως ακόμη για την προστασία των ζώων και της φύσης. Υπό αυτό το πρίσμα υποστηρίζω στην «Φιλοσοφία της Ανθρώπινης Αναβάθμισης» ότι η ριζική ανθρώπινη αναβάθμιση θέτει σε κίνδυνο την ανθρωπινότητα και τη συνέχεια της ανθρωπότητας στην παρούσα μορφή τους.

Byung-Chul Han: «Το έξυπνο κινητό είναι ένα εργαλείο κυριάρχησης. Λειτουργεί σαν προσευχητάρι»

Στην αποκλειστική αυτήν συνέντευξη στην El País, ο νοτιο-κορεάτης φιλόσοφος συζητά για την ψηφιακή υποδούλωση, την εξαφάνιση του τελετουργικού και τι αποκαλύπτει για την κοινωνία το «Squid Game»

Του Sergio C. Fanjul, Πηγή: english.elpais.com (15-10-2021)

Ο υλικός κόσμος των ατόμων και των μορίων, των πραγμάτων που μπορούμε να αγγίξουμε και να μυρίσουμε αποσυντίθεται σε έναν κόσμο των μη-πραγμάτων, σύμφωνα με τον νοτιοκορεατικής καταγωγής Ελβετο-γερμανό φιλόσοφο Byung-Chul Han. Συνεχίζουμε να επιθυμούμε αυτά τα μη-πράγματα, ακόμη και να τα αγοράζουμε και να τα πουλάμε, λέει ο Han. Αυτά συνεχίζουν να μας επηρεάζουν. Ενώ ο ψηφιακός κόσμος αναμειγνύεται όλο και περισσότερο με ό,τι ακόμη θεωρούμε ως τον “πραγματικό” κόσμο, η ύπαρξή μας είναι ακόμη ακαθόριστη και φευγαλέα, πιστεύει. O στοχαστής με μεγάλες πωλήσεις βιβλίων του, για τον οποίο κάποιες φορές γίνεται λόγος ως “ροκ σταρ φιλόσοφος”, ακόμη αναλύει σχολαστικά την αναστάτωση που παράγει ο νεοφιλελεύθερος καπιταλισμός.

Με το συνδυασμό ρητών από μεγάλους φιλοσόφους και στοιχείων από την λαϊκή κουλτούρα, το πρόσφατο βιβλίο του Han,Undinge (ή Μηπράγματα), που δεν έχει εκδοθεί ακόμη στα αγγλικά, αναλύει την “εξουθενωμένη μας κοινωνία”, στην οποία ζούμε εξαντλημένοι και με κατάθλιψη, από τις αναπόδραστες απαιτήσεις της ύπαρξης. Επίσης έχει σκεφτεί για τα νέα είδη ψυχαγωγίας και “ψυχοπολιτικής”, όπου οι πολίτες παραδίδονται πειθήνια στους πειρασμούς του συστήματος, μαζί με την εξαφάνιση του ερωτισμού, την οποία ο Han αποδίδει στις σύγχρονες τάσεις ναρκισσισμού και επιδειξιομανίας.



Ο ναρκισσισμός αυτός είναι βίαιος και ασταμάτητος στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, πιστεύει, όπου η ψύχωση με τον εαυτό μας κάνει τους υπόλοιπους να εξαφανίζονται, και ο κόσμος γίνεται μια απλή δική μας αντανάκλασή ως ατόμων. Ο φιλόσοφος προσπαθεί να ανακτήσει την ευχάριστη επαφή με την καθημερινή ζωή -είναι γνωστός για το ενδιαφέρον του για την κηπουρική, το να φτιάχνει μόνος του χειροποίητα πράγματα και να κάθεται σιωπηλά. Απελπίζεται με “την εξαφάνιση των τελετουργικών”, η οποία επίσης κάνει ολόκληρες κοινότητες να εξαφανίζονται μαζί με αυτά. Γινόμαστε χαμένες ατομικότητες, σε άρρωστες και σκληρές κοινωνίες.

Ο Byung-Chul Han έδωσε τη συνέντευξη αυτή στην El País μέσω μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου στα γερμανικά, η οποία κατόπιν μεταφράστηκε και υπέστη επιμέλεια χάριν σαφήνειας.

Πώς είναι δυνατό το γεγονός ότι, σε έναν κόσμο εμμονικό με την υπερ-παραγωγή και την υπερκατανάλωση, την ίδια στιγμή τα αντικείμενα εξαφανίζονται και κινούμαστε προς έναν κόσμο μη-πραγμάτων;

Υπάρχει, χωρίς αμφιβολία, ένας υπερπληθωρισμός αντικειμένων, με την έννοια ότι βρίσκονται παντού. Ωστόσο, αυτά είναι αντικείμενα μιας χρήσης με τα οποία δεν μπορούμε να έχουμε πραγματικούς δεσμούς. Σήμερα είμαστε εμμονικοί όχι με τα πράγματα, αλλά με την πληροφορία και τα δεδομένα, δηλαδή, με μη-πράγματα. Σήμερα είμαστε πληροφοριομανιακοί. Έχουμε ακόμη και την έννοια των “δεδομενοσέξουαλ” [άνθρωποι που εμμονικά συλλέγουν και μοιράζονται πληροφορίες για την προσωπική τους ζωή].

Στον κόσμο αυτόν τον οποίο περιγράφετε, έναν κόσμο υπερκατανάλωσης όπου οι σχέσεις έχουν χαθεί, γιατί είναι σημαντικό να έχουμε αντικείμενα που αγαπάμε, και να έχουμε τελετουργικά;

Η (Βιο)τεχνολογία και το σκοτεινό άστρο της επιθυμίας

CYBORG:«θα είσαι ένας ανειδίκευτος της καθημερινής ζωής, απλός χειριστής έξυπνων συσκευών, υπάκουος, και θα είσαι ευτυχισμένος»

CYBORG, ΤΕΥΧΟΣ 22, ΧΕΙΜΩΝΑΣ 2021

Στην 4η βιομηχανική επανάσταση ο ορίζοντας της υπεξαίρεσης / καταστροφής / μηχανοποίησης γνώσεων, είναι τόσο διευρυμένος ώστε να περιλαμβάνει το σύνολο της καθημερινής ζωής.

Κατ’ αυτόν τον τρόπο η καπιταλιστική ανάπτυξη σε κάθε κύμα της παράγει την μαζική άγνοια που χρειάζεται αλλά και την πόλωση ανάμεσα στους κάθε φορά ειδικούς (γνώστες) και στους πολύ περισσότερους "άσχετους". Οι κοινωνικές, εμπειρικές ποιότητες του παλιού κόσμου- στον καινούργιο αλγοριθμικό καπιταλιστικό κόσμο της απόλυτης ακρίβειας -δεν έχουν θέση. Είναι γνώσεις άχρηστες από καπιταλιστική άποψη (με την ευρεία έννοια): θεωρούνται μόνο «σπατάλη χρόνου».

Το “γνωσιακό κεφάλαιο” της 4ης βιομηχανικής επανάστασης οριστικοποιεί την μηχανική απαλλοτρίωση κοινωνικών γνώσεων και εγκαινιάζει μια ακόμα πιο βίαιη καταστροφή γνώσεων και αισθήσεων.

(Το υποκείμενο) δεν έχει πια τίποτα άλλο να κρατηθεί εκτός απ’ την εξουσία των ενσωματωμέντων στο σύστημα "ειδικών".

Συμβαίνει λοιπόν αυτό: ο γνωσιακός καπιταλισμός, ο καπιταλισμός των “έξυπνων μηχανών”, των “έξυπνων αλγόριθμων”, της “τεχνητής νοημοσύνης" διαμορφώνει σαν φανατικούς οπαδούς τους ignorants.

Το engineering of everything, η μηχανική / ψηφιακή μεσολάβηση των πάντων, σημαίνει αφαίρεση ακόμα και των βασικών μη μηχανικών γνώσεων της καθημερινής ζωής απ’ το ανθρώπινο πεδίο. Και την μετατροπή της ζωής σε χειρισμό μηχανών, λογισμικού και αυτοματισμών.

Τα αφεντικά του “great reset” διαφημίζουν ότι “δεν θα έχεις ατομική ιδιοκτησία και θα είσαι ευτυχισμένος” (δεν εννοούν τον κομμουνισμό αλλά πως όλα θα νοικιάζονται από εταιρείες).

Με πιο ψιλά γράμματα το συμβόλαιο του καπιταλιστικού μέλλοντος γράφει : «θα είσαι ένας ανειδίκευτος της καθημερινής ζωής, απλός χειριστής έξυπνων συσκευών, υπάκουος, και θα είσαι ευτυχισμένος» 

ΠΗΓΗ:Αντώνης Ανδρουλιδάκης

Ανάρτηση από:geromorias.blogspot.com

Μετανθρωπισμός: O τεχνολογικά και γενετικά «αναβαθμισμένος» άνθρωπος – Ελπίδα ή εφιάλτης; [photos]

File Photo H τεχνολογική, βιολογική και φαρμακευτική παρέμβαση στο ανθρώπινο σώμα προκαλεί τεράστια ηθικά ερωτήματα via via pexels.com/ cottonbro

«Θα μπορείς να σερφάρεις στο Ίντερνετ με το μυαλό σου. Να χρησιμοποιείς βιονικούς βραχίονες, βιονικά πόδια και μάτια.

Θα ενισχύσεις το οργανικό ανοσοποιητικό σου σύστημα με ένα βιονικό και θα αναθέτεις ολοένα περισσότερες αποφάσεις σε αλγόριθμους, που σε ξέρουν καλύτερα από ό,τι γνωρίζεις τον εαυτό σου».

Σε μια περίοδο που η Covid-19 αλλάζει άρδην τα δεδομένα, με τεράστια τη συμβολή της τεχνολογίας, η παλαιότερη αυτή εκτίμηση του καθηγητή και συγγραφέα Γιουβάλ Νόα Χαράρι εντάσσεται στη μεγάλη συζήτηση για την εξέλιξη του ανθρώπου και τον λεγόμενο «μετανθρωπισμό»: το κίνημα που υποστηρίζει ότι ο Homo Sapiens ήδη μετασχηματίζεται, ενισχύοντας τη διάνοια και τη φυσιολογία του με τεχνολογικά ενθέματα και μέσω της γενετικής, κάτι που δεν αποκλείεται να γίνει πολύ μαζικότερο στις επόμενες δεκαετίες.

Ήδη, το biohacking -η προσπάθεια βελτίωσης φυσικών και γνωστικών επιδόσεων του ατόμου με τη βοήθεια της επιστήμης και της τεχνολογίας- είναι γεγονός σε χώρες όπως οι ΗΠΑ, ενώ η αναζήτηση της φράσης «biohacking companies» (εταιρείες βιολογικού χάκινγκ) στο Google «επιστρέφει» 2.130.000 αποτελέσματα. Mάλιστα, σε γνωστή ιστοσελίδα επιχειρηματικών αγγέλων, υπάρχει λίστα 570 επενδυτών, που ενδιαφέρονται να χρηματοδοτήσουν νεοφυείς επιχειρήσεις στον χώρο του biohacking.

O «επαυξημένος» άνθρωπος

Δεν είναι όμως μόνο η βελτιστοποίηση των ανθρώπινων επιδόσεων, που «εμπνέει» τους οπαδούς του μετανθρωπισμού. Μιλούν ακόμα και για κατάργηση του θανάτου. Όχι σύντομα όμως, για αυτό εναποθέτουν τις ελπίδες τους στην κρυογονική, ώστε να δώσουν στην επιστήμη και την τεχνολογία τον χρόνο να πετύχουν την κατάργηση της …ημερομηνίας λήξης.