Στέλιος Κούκος, 1821, 1922, Όταν συναντήθηκε ο θρίαμβος με τον όλεθρο!

Έργο του Χρήστου Μποκόρου.

Γράφει ο Στέλιος Κούκος

Τα μεσάνυκτα της 31ης Δεκεμβρίου του 2021, τελευταία ημέρα του έτους αφιερωμένου στην επέτειο της συμπλήρωσης 200 χρόνων από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, πραγματοποιήθηκε μια παράδοξη συνάντηση! Η ένδοξος επέτειος συναντήθηκε με μία από τις χειρότερες μας εθνικές συμφορές! Με μια εθνική τραγωδία! Τη μικρασιατική του 1922.

Τους χώριζαν εκατόν και ένα έτος και συναντήθηκαν αίφνης και για κλάσματα δευτερολέπτου! Εν ταυτώ, μαζί! Η δόξα, ο θρίαμβος, ο όλεθρος και η καταστροφή!

Κατά συνέπεια, ένα χρόνο μετά τη συμπλήρωση εκατόν ετών από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, το έθνος έμπαινε σε μια φοβερή περιδίνηση. Είχαν προηγηθεί οι βαλκανικοί πόλεμοι και η Ελλάδα κατάφερε να απελευθερώσει ολόκληρη τη Θεσσαλία, την Ήπειρο, την Μακεδονία, και την Θράκη!

Και έτσι η Ελλάδα των αγωνιστών του ’21, ή ακόμη και η Ελλάδα της Μελούνας, μεγάλωσε και κραταιώθηκε! Γι αυτό και η ευρύχωρη χώρα στα 1922 άνοιξε όπως μπορούσε τα ρημαγμένα σπλάχνα της, για να αγκαλιάσει τις καραβιές των «καραβοτσακισμένων» της εθνικής περιπέτειας και τραγωδίας στα χώματα της Ιωνίας! Στο όνομα μιας Μεγάλης Ιδέας που είχε, όμως, και… επίθετο! Εθνικός διχασμός! (Ο οποίος είναι πάντα συνώνυμος με την εθνική τραγωδία).

Βεβαίως, η υποδοχή, η περίθαλψη και η εγκατάσταση των ξεριζωμένων δεν ήταν και τόσο εύκολη υπόθεση, και ούτε χωρίς παρατράγουδα! Με την παρέλευση, όμως, άλλων εκατόν χρόνων και διά μέσου και άλλων εθνικών συμφορών, όπως η γερμανική, ιταλική και βουλγαρική κατοχή, ο εμφύλιος και οι δικτατορίες μοιάζει να τα έχει καταφέρει ο ελληνισμός! (Φυσικά το δράμα της Κύπρου παραμένει χωρίς καμιά δίκαιη ανθρώπινη προοπτική…).

Συνέχεια εδώ: http://www.pemptousia.gr/?p=337138

 

Στέλιος Κούκος: Ευαγόρας Παλληκαρίδης, Ο μαθητής που έγραψε ιστορία, ο ποιητής που ήταν το ποίημα! Της ελευθερίας!

Ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης.

Γράφει ο Στέλιος Κούκος

65 χρόνια από τον απαγχονισμό του

Ως παλληκάρι έζησε και ως Ευαγόρας* βασίλεψε!

Ο Ευαγόρας Παλληκαρίδης (1938-1957) είχε ζωή ηρωική και ποιητική, όπως τα ποιήματα που έγραφε!

Ο ηρωισμός και η ποίηση είναι πράγματα ταυτόσημα όταν θα πρέπει να επισκεφτείς τον μέσα άνθρωπο και να δράσεις ή να γράψεις ως μόνος προς μόνον και ενώπιον της ιστορίας και του κόσμου που θα σε κρίνει.

Και ο κοσμος θα σου απευθύνει τον έπαινο ή θα σε ανακαλέσει στην τάξη, θα σε αποδοκιμάσει ή έστω απλά δεν θα σου δώσει σημασία, θα σε αγνοήσει. Και μάλιστα ορισμένες φορές επιδεικτικά.

Και αυτά γίνονται ακόμη πιο δραστικά και πιο επιτακτικά όταν ζεις σε μιαν επαναστατημένη κοινότητα. Πράγμα που εμψυχώνει και τους δειλούς!

Ο ίδιος, όμως, ήταν πέρα για πέρα ανδρείος και το διατράνωνε και το επίθετο του.

Να είσαι, λοιπόν, από γενιά παλικαράδων, μαθητής, ποιητής και εν μέσω επαναστατικού κινήματος!

Τίποτε πιο εύφλεκτο!
Πιο επικίνδυνο!

Αλλά μήπως ο ίδιος ήταν ένα ποίημα;

Ένα δρων σύννεφο ελευθερίας;

 

Συνέχεια εδώ: http://www.pemptousia.gr/?p=336124

MAR

4

Στέλιος Κούκος: Γέροντας Σίμων Αρβανίτης, Λίγα λόγια για τον βίο του και η πρόρρηση του αγ. Νεκταρίου

Ο Γέροντας Σίμωνας Αρβανίτης (1901-1988).

  

Γράφει ο Στέλιος Κούκος

Ακόμη ένας λαμπρός αστέρας στον γαλαξία των αγίων του 20ού αιώνα!

Ο Γέροντας, Ιερομόναχος, π. Σίμων Αρβανίτης ο οποίος κοιμήθηκε τέτοια μέρα, βρίσκεται ανάμεσα σε όλους αυτούς που βίωσαν την αγιότητα και δέχτηκαν την Θεία Χάρη, ενώ συγχρόνως πρόσφεραν πάρα πολλά στους συνανθρώπους τους. Υλικά και πνευματικά!

Πρόκειται για Γέροντες οι οποίοι ζώντας χωρίς καμιά προσπάθεια απόκτησης χρημάτων οι ίδιοι, διαχειρίστηκαν μεγάλα χρηματικά ποσά, μοιράζοντάς τα αφειδώς σε όλους όσους είχαν ανάγκην. Και όσο έδιναν τόσο περισσότερα τους έδινε ο κόσμος και τους έστελνε ο Θεός. Ο όσιος Ιάκωβος Τσαλίκης, για παράδειγμα, όσα κι αν έδινε έβρισκε πάντα γεμάτη την πάνινη σακουλίτσα που τα είχε μέσα.

Ορισμένες, μάλιστα, φορές ο π. Σίμων έδινε χωρίς να του ζητήσουν ή να του κάνουν νύξεις για την ανέχεια ή τα οικονομικά τους προβλήματα. Γνώριζε με την Θεία Χάρι τις ανάγκες τους ή ακόμη τις δυσκολίες που θα τους ξημέρωναν οι επόμενες μέρες και γι’ αυτό επέμενε να πάρουν τα χρήματα που τους έδινε.

Συνέχεια εδώ: http://www.pemptousia.gr/?p=335225

Παπαδιαμάντης, Για την γενέθλιο ημέρα του και για να ξεδιψάσουν οι ανήσυχες γενιές!

Παπαδιαμάντης, Για την γενέθλιο ημέρα του και για να ξεδιψάσουν οι ανήσυχες γενιές!

Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης (1851-1911).

Γράφει ο Στέλιος Κούκος

Πόσο πραγματικά πιο φτωχοί θα ήμασταν αν τέτοια μέρα στα 1851 δεν γεννιόταν ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης;

Ένα πραγματικό θαύμα του κόσμου της ελληνικής λογοτεχνίας και εν γένει του ελληνικού κόσμου που έρχεται ανέλπιστα από μια μικρή πολίχνη των Σποράδων για να επιβάλει την πατρίδα του, την Σκιάθο, ως κέντρο, αν όχι πρωτεύουσα του λογοτεχνικού μας κόσμου.

Ένας ταπεινός και ίσως και «προβληματικός» άνθρωπος, σίγουρα μονήρης, πτωχός και μακριά από την ευρύτερη κοσμική ζωή της πρωτεύουσας και της «πλουτοκρατίας», χωρίς να έχει καταφέρει να πάρει το πτυχίο της φιλοσοφικής σχολής, και στην ουσία αυτοδίδακτος, όπως και στις ξένες γλώσσες τις οποίες έμαθε μόνος του.

Με «βαρίδια» πίσω του τις ανύπαντρες αδελφές του οι οποίες περιμένουν και αυτές να τις θρέψει.

Ένας ρακένδυτος «μποέμ» εν μέσω του αθηναϊκού λογοτεχνικού κόσμου, επίσημος αλλά πρακτικός ψάλτης στο εκκλησάκι του αγίου Ελισσαίου -συνταιριάζοντας απόλυτα με τον αγαθό και άγιο Παπα-Νικόλα Πλανά- και ο οποίος βρήκε γερά πατήματα στον ελληνικό Τύπο και άρχισε να κανοναρχεί στο δικό του παραδοσιακό αλλά και σύγχρονο μοτίβο τον νέο ελληνικό κόσμο.

Λέμε σύγχρονο, όσο και αν φαίνεται περίεργο, αφού ο ίδιος ήταν μεταφραστής και γνώριζε τι «κυκλοφορούσε» στην παγκόσμια λογοτεχνία και πολλές φορές, πρώτος αυτός, σύστηνε στους Έλληνες δημιουργούς και αναγνώστες τα έργα ξένων λογοτεχνών. Και σαφώς επηρεάστηκε και από αυτούς!

Συνέχεια από εδώ: http://www.pemptousia.gr/?p=335254

Στέλιος Κούκος: Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης, Χαίρε ανάμεσά μας και εσαεί!

Ο θεσσαλονικιός συγγραφέας και εικαστικός Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης (1908-1993).

 

 

 

Γράφει ο Στέλιος Κούκος

Ο Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης είναι  ένας ιδιότυπος ταξιδευτής και επισκέπτης του κόσμου!
Και εν προκειμένω περί κόσμου μην φανταστείτε ότι αναφερόμαστε στον «Γύρο του κόσμου σε 80 μέρες», αφού ο θεσσαλονικιός συγγραφέας ήταν ικανός να κάνει ένα μακρινό ταξείδι στο συρτάρι του, σε ένα κουτί από τα αναμνηστικά που «αποδελτίωνε» τον κόσμο του.

Βεβαίως! Και όχι μόνον να ταξιδέψει ο ίδιος, αλλά να μας μεταφέρει και εμάς μαζί του σε μία επίσκεψη σχεδόν… θρίλερ αλλά και ζωής. Αυτή, όμως, ήταν και η μία ευρύτερη μέθοδος και τρόπος δουλειάς του. Διά της επίσκεψης και εντρύφησης στα πράγματα και την αλήθειά τους, τα φανερώματά τους. Ή ακόμη στις αποδείξεις που απαιτούσε ο ίδιος για την ζωή του. Θυμάστε την παλαιότερη έκκληση-καμπάνια υπουργείου Περιβάλλοντος, Χωροταξίας και Δημοσίων Έργων (Υ.ΠΕ.ΧΩ.ΔΕ.) που έλεγε για τα αυθαίρετα «Αν το δηλώσεις μπορείς να το σώσεις»! Κάπως έτσι έκανε και με τα δικά του «αυθαίρετα» ο Πεντζίκης. 

Συνέχεια εδώ:

Στέλιος Κούκος: Μνήμη Νίκου Γαβριήλ Πεντζίκη - Μνήμη του κόσμου της Μητέρας, Τροφού και Ξενοδόχου Θεσσαλονίκης!

Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης (1908-1993).

Γράφει ο Στέλιος Κούκος 

Ο Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης ήταν ο άρχοντας της Θεσσαλονίκης.

Νόμιζες πως κουβαλούσε όλη την πόλη μέσα του. Στα σπλάχνα του!

Ένιωθες πως αν τον άνοιγες θα έβλεπες όλη την πόλη αποτυπωμένη εντός του! Με οδικούς άξονες τις φλέβες που οδηγούσαν ή εκπορεύονταν από την καρδιά του όπου βρισκόταν το διοικητήριο της πόλης, δηλαδή ο ναός του πολιούχου της αγίου Δημητρίου!

Τα λοιπά ζωτικά του όργανα ήταν οι άλλες πανέμορφες εκκλησίες της Θεσσαλονίκης, η Παναγία Αχειροποίητος, η Του Θεού Σοφία, η Ροτόντα, οι Δώδεκα Απόστολοι, ο Προφήτης Ηλίας, ο Άγιος Παντελεήμων, η Παναγία Χαλκέων, ο Άγιος Νικόλαος ο Ορφανός, η Νέα Παναγία…

Ο σκελετός του θώρακα του ήταν τα κάστρα της πόλης που τόσες φορές την προφύλαξαν από αυτούς που την εποφθαλμιούσαν· πάντα βεβαίως με την βοήθεια του φιλόπολη αγίου της Δημητρίου του Μυροβλύτη που ορισμένες φορές εμφανιζόταν οφθαλμοφανώς πάνω και μπροστά από τα κάστρα για να την υπερασπιστεί, όπως ομολογούσαν συντετριμμένοι οι έντρομοι πολιορκητές της.

«Γεια σου ρε Παπαδιαμάντη!» ή Ο έπαινος και ο ψόγος της αγοράς και της κερκίδας…

από

 Στέλιος Κούκος

 

Είναι κάποιοι φίλοι του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη που τέτοιες μέρες ενθουσιασμένοι, για να μην πω εκστασιασμένοι, από την ανάγνωση των διηγημάτων του ευαγγελιστή των ελληνικών εορτών θα αναφωνήσουν και πάλιν: «Γεια σου ρε Παπαδιαμάντη»!

Δεν κάνω πλάκα! Πρόκειται για πραγματική αντίδραση και δεν είναι στοιχειοθετημένη για τις ανάγκες εορταστικού κειμένου! Η αναφώνησή τους αυτή πηγαία, γνήσια, και έως αδιάκριτη, όπως θα μπορούσε να πει κάποιος, έχει καταγραφεί και σε ανάρτηση στο facebook και από εκεί την τσίμπησα! 

«Γεια σου ρε Παπαδιαμάντη»! Έμπαινε, λοιπόν, τρίπλαρε, σκόραρε! Η εξέδρα είναι έτοιμη να σε αποθεώσει! 

Αλλά τι καινούργιο να μας δώσεις, πλέον; Θα αρκεστούμε στα παλαιά αναζητώντας την επανάληψη της συγκίνησης ή ακόμη και την επαλήθευσή της ή την επιβεβαίωση της πρωτοκαθεδρίας σου στον θώκο της ελληνικής λογοτεχνίας; 

Φτάνει, όμως, αυτό για να ανοίξουμε διάπλατα την καρδιά μας, να νιώσουμε εν μέσω των ποικίλων συμφορών της ζωής μας πραγματικά Χριστούγεννα και να εκφραστούμε υμνητικά και δοξολογικά ή ακόμη και… ποδοσφαιρικά προς το πρόσωπο σου; Το πρόσωπο που έχει ταυτιστεί με τις μείζονες γιορτές και σκόλες μας;

Μπορεί, βεβαίως, να φτάνει και να περισσεύει μια ακόμη ετήσια επανάληψη, αλλά η ποίηση έχει τις δικές της εκπλήξεις που είναι πέραν από την ταυτοποίηση λέξεων, φράσεων, διαλόγων, επεισοδίων, συναισθημάτων…

Γιατί εκεί που νομίζεις πως μετά την γνωστή φράση, θα ακολουθήσει και η γνωστότατη, όπως και η επανάληψη της επαναλήψεως, εντούτοις αίφνης φωτίζεται αλλιώς το κείμενο από μια νέα ανάγνωση των ίδιων λέξεων και φράσεων που νόμιζες πως τις είχες ήδη αποδελτιώσει οριστικά, τις είχες αποκωδικοποιήσει πλήρως, ενώ και το νόημα το κρατούσες για τα καλά μέσα σου με ασφάλεια! Την ίδια στιγμή που νόμιζες πως τίποτε δεν σου ξέφευγε! Τίποτε δεν μπορούσε να σου διαφύγει μετά από τις επανειλημμένες αναγνώσεις! Νόμιζες!