Του Κώστα Ράπτη από το Capital
Δεν είναι δίλημμα αυτό που αντιμετωπίζει στην οικονομική πολιτική ο Ταγίπ Ερντογάν. Είναι ένα “τρίλημμα” γνωστό στη διεθνή συζήτηση από καιρό – διατυπωμένο μάλιστα, κατά ειρωνεία της τύχης, από έναν οικονομολόγο γεννημένο και μεγαλωμένο στην Τουρκία, τον Ντάνι Ρόντρικ του Χάρβαρντ.
Στην αρχική του διατύπωση το “τρίλημμα Mundell-Fleming” συνίσταται στην αδυναμία του να έχει μία οικονομία ταυτοχρόνως σταθερή νομισματική ισοτιμία, ελεύθερη κυκλοφορία κεφαλαίων και ανεξάρτητη νομισματική πολιτική. Πρακτικά, πρόκειται για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται η κεντρική τράπεζα της Τουρκίας, η οποία θα πρέπει να ελέγξει είτε το ύψος των επιτοκίων, είτε την συναλλαγματική ισοτιμία της λίρας, όπως τη διαμορφώνουν οι αγορές, με την πλάστιγγα να έχει σαφώς γείρει, λόγω και των γνωστών “παραινέσεων” από το προεδρικό μέγαρο, προς την πρώτη επιλογή.
Ο Ρόντρικ αναδιατύπωσε το έτος 2000 το τρίλημμα με ευρύτερους πολιτικούς όρους. Υποστηρίζει ότι η εθνική κυριαρχία, η δημοκρατική διακυβέρνηση και η ενωμάτωση στην παγκόσμια οικονομία μπορούν να επιτευχθούν μόνο σε συνδυασμούς ανά δύο. Πράγμα που εξηγεί, μπορούμε να παρατηρήσουμε, και το γιατί η πολιτεία του Ερντογάν υποχρεούται να γίνεται όλο και πιο αυταρχική.
Η χθεσινή νέα απόφαση της κεντρικής τράπεζας της Τουρκίας να μειώσει περαιτέρω το βασικό της επιτόκιο στο 14%, βαθαίνοντας το αρνητικό πρόσημο, εφόσον ο ονομαστικός πληθωρισμός υπολογίζεται στο 21%, έστειλε, όπως ήταν αναμενόμενο σε νέο αρνητικό ρεκόρ τη λίρα, η οποία έχει χάσει φέτος το ήμισυ της αξίας της έναντι του δολαρίου.
Ο Ταγίπ Ερντογάν συνηθίζει να επενδύει τις νομισματικές του εμμονές με θρησκευτική γλώσσα, παραπέμποντας στην απαγόρευση του τόκου στο Ισλάμ. Όμως το σκεπτικό αυτό βασικά απευθύνεται στο εγχώριο πολιτικό του ακροατήριο, εσφαλίζοντάς του μία έστω και αποδυναμωμένη μίνιμουμ βάση υποστήριξης, εκεί που οι οικονομικές δοκιμασίες του τουρκικού νοικοκυριού θα δικαιολογούσαν το να έχει εξανεμιστεί ακόμη και αυτή.
Όμως το πραγματικό σκεπτικό του ισχυρού άνδρα της Άγκυρας είναι πολύ πιο πεζό – και εντέλει όχι και τόσο ανορθολογικό.
Ο Ιμπραήμ Γιαϊλάλι ήταν τούρκος ριζοσπαστικός εθνικιστής, περήφανος για την εχθρότητά του προς τους Κούρδους και τους άλλους αυτόχθονες λαούς της Μικράς Ασίας.
Μετά τη Γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού, ορισμένοι έλληνες του Πόντου έγιναν μουσουλμάνοι και αναγκάστηκαν να δεχτούν τουρκικά ονόματα. Συνεχίζοντας έτσι την πολυετή διαδικασία τουρκοποίησης. Ωστόσο, αυτό αρχίζει να αλλάζει…
Μια περίπτωση κατά την οποία τούρκος πολίτης διαπίστωσε ότι ήταν Ελληνας, είναι ο Γιάννης – Βασίλης Γιαϊλάλι.
Δείτε την πολύ ενδιαφέρουσα εκπομπή του Π. Σαββίδη, με καλεσμένο τον ίδιο και τον Σάββα Καλεντερίδη, όπου παρουσιάζεται η ιστορία του:
"Η δημιουργία των Πατριαρχείων σήμαινε ότι υψωνόταν ένα φράγμα ανάμεσα στους Τούρκους και τους χριστιανούς υπηκόους τους. Διαφορετικά θα έπρεπε να έχουμε υποταχτεί πνευματικά πριν από πολλά χρόνια".
Διαβάζοντας σήμερα τις ανακοινώσεις για την ημέρα μνήμης της Γενοκτονίας των Αρμενίων, της Προέδρου της Δημοκρατίας, του Πρωθυπουργού και του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης διαπιστώνεται κάτι κοινό. Σε καμία από τις τρεις δεν αναγράφεται ο θύτης του εγκλήματος. Η επίσημη πολιτική στην Ελλάδα παραμένει με π μικρό. Εκτός ιστορίας.
Γράφει ο Λεωνίδας Κουμάκης
Ένα φαραωνικό έργο το οποίο σχεδιάζεται από τα πρώτα κιόλας χρόνια εξουσίας των τούρκων ισλαμιστών, επισπεύδεται τώρα εν όψει συμπλήρωσης εκατό χρόνων από την ίδρυση της σύγχρονης Τουρκικής Δημοκρατίας το 2023.
Ήδη, έχει πλέον διαφανεί πως η διαρκής τοποθέτηση εξωπραγματικών στόχων και η απόπειρα εσπευσμένης επίτευξης τους, οδηγεί αναπόφευκτα την Τουρκία σε οδυνηρές ήττες και σε επικίνδυνη εσωστρέφεια. Είναι πλέον κοινή η πεποίθηση πως η κάθοδος της Τουρκίας προς την συντριβή άρχισε και πλησιάζει ολοένα και περισσότερο.
Ανάμεσα στα τεράστια προβλήματα και στα αδιέξοδα που έχει συσσωρεύσει η συγκυβέρνηση ισλαμιστών και ακραίων φασιστών στην σημερινή Τουρκία, ήρθε στην επιφάνεια και η άμεση αναγκαιότητα πραγματοποίησης του σχεδίου «Κανάλι Κωνσταντινούπολης» (Kanal Istanbul) το οποίο μετατρέπει ουσιαστικά την Πόλη του Κωνσταντίνου σε ένα νησί το οποίο περιβάλλεται γύρω-γύρω από νερά.
Στο σχέδιο αυτό έχει «επενδύσει» πολλά χρήματα σύσσωμη η άρχουσα ισλαμο-φασιστική τάξη των αξιωματούχων της τουρκικής εξουσίας, καθώς και οι Καταριανοί «υποστηρικτές» της τουρκικής οικονομίας: Εδώ και μια τουλάχιστον δεκαετία σχεδόν όλα τα κτήματα, όλα τα ακίνητα που συνορεύουν με το νέο «Κανάλι Κωνσταντινούπολης» μήκους 45 περίπου χιλιομέτρων, εξαγοράστηκαν από τους ιδιοκτήτες τους για ένα κομμάτι ψωμί. Πόσοι άλλωστε πίστευαν πριν από μερικά χρόνια πως θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί ένα τέτοιο φαραωνικό έργο; Τώρα, όσα κτήματα απαλλοτριωθούν για την κατασκευή του καναλιού, δικαιούνται αστρονομικές αποζημιώσεις τις οποίες καθορίζουν συνήθως οι ίδιοι αξιωματούχοι οι οποίοι είναι και οι (νέοι) ιδιοκτήτες των ακινήτων!
Σημαντικές καθυστερήσεις στις παραδόσεις των 100 εκατ. δόσεων που έχει συμφωνήσει να αγοράσει από την Sinovac η Άγκυρα. Δυσφορία του Ερντογάν, ο οποίος προχωρά σε αντιπερισπασμούς.
Του Γιώργου Παυλόπουλου από το in.gr
Την Τρίτη, 6 Απριλίου, το τουρκικό υπουργείο Εξωτερικών κάλεσε τον πρέσβη της Κίνας προκειμένου να του επιδώσει διάβημα για τα επιθετικά – όπως ισχυρίζεται – σχόλιά του που αφορούσαν την Μεράλ Ακσενέρ, επικεφαλής του αντιπολιτευόμενου Καλού Κόμματος, και τον δήμαρχο της πρωτεύουσας (και επίσης αντίπαλο του κυβερνώντος κόμματος ΑΚΡ), Μανσούρ Γιαβάς.
Την αντίδραση της Άγκυρας προκάλεσαν τα μηνύματα των δύο πολιτικών στο Twitter στα οποία έκαναν λόγο για την άγρια καταστολή της μειονότητας των Ουιγούρων από τις κινεζικές δυνάμεις, στην εξέγερση του 1990. «Η αυτόνομη περιοχή των Ουιγούρων στην Σιντζιάνγκ αποτελεί τμήμα της κινεζικής επικράτειας. Είναι κάτι διεθνώς αναγνωρισμένο και αναμφισβήτητο», ανέφερε το επίμαχο σχόλιο της πρεσβείας, προσθέτοντας ότι «η κινεζική πλευρά διατηρεί το δικαίωμα κάθε νόμιμης απάντησης».
Η αλήθεια είναι ότι το «θερμό επεισόδιο» φάνηκε να προκαλεί έκπληξη σε αρκετούς. Κυρίως, σε όσους είχαν διαπιστώσει τους εξαιρετικά χαμηλούς τόνους που είχαν επιλέξει εδώ και αρκετό καιρό η Άγκυρα και προσωπικά ο Ταγίπ Ερντογάν στο ζήτημα των «συγγενών» τους (πολιτιστικά, εθνοτικά και θρησκευτικά) Ουιγούρων.
«Κι αφού εμείς στην Κύπρο δεν αξιωθήκαμε ν’ αγωνιζόμαστε για την ελευθερία μας, τουλάχιστον να βοηθήσουμε πρέπει εκείνους που αγωνίζονται και για μας εναντίον του τουρκικού κράτους, τους Κούρδους αγωνιστές»
Του Λάμπρου Ανδριανάκη από το newshub.gr
Στα ψιλά γράμματα της ειδησιογραφίας πέρασε η συμφωνία Ερντογάν – Πούτιν για την έναρξη κατασκευής του τρίτου πυρηνικού αντιδραστήρα στο εργοστάσιο παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας του Ακογιου[i]. Δυστυχώς η επικαιρότητα κατακλύζεται είτε από την βία και την καταστολή είτε από περιστατικά εξουσιαστικής διαστροφής των εγχωρίων ελίτ.
Πυρηνικό πρόγραμμα -μαμούθ
Το πυρηνικό πρόγραμμα της Τουρκίας αποτελείται από την ανάπτυξη τριών πυρηνικών εργοστασίων παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, ένα στην περιοχή του Ακούγιου, στις νοτιοανατολικές ακτές της Τουρκίας βόρεια της Κύπρου, ένα δεύτερο στην περιοχή İğneada και ένα τρίτο στην πόλη Sinop όπου τα δυο τελευταία είναι στην Μαύρη Θάλασσα.
(Πηγή : World Nuclear Association)
Θα πρέπει να τονιστεί ότι η υπό κατασκευή πυρηνική μονάδα στο Ακονιο είναι 82 χιλιόμετρα από τις ακτές της Κύπρου ενώ η προγραμματισμένη μονάδα στο Ingeada σε απόσταση 120 χιλιομέτρων από τα Ελληνοτουρκικά σύνορα στον Έβρο.
(Θέση Πυρηνικού εργοστασίου Ακκούγιου, πηγή : Google Maps)
(Θέση πόλης Ingeada, πηγή : Google Maps)
Όπως αναλύουν οι Βασίλης Νέδος και Γιάννης Σουλιώτης σε άρθρο τους στην Καθημερινή [ii], δυστυχώς δεν έχουμε δώσει όση σημασία απαιτείται, σε ένα θέμα εξαιρετικά υψηλής σημασίας για την ασφάλεια της χώρας μας. Από τι φαίνεται δεν έχουμε πάρει το μάθημα μας από την έκρηξη του πυρηνικού εργοστασίου παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας στο Τσέρνομπιλ το 1986 [iii] αλλά ούτε και από την έκρηξη μετα από σεισμό , στο πυρηνικό εργοστάσιο της Φουκουσίμα το 2011[iv].
Πέρα από τον προφανή κίνδυνο για την ασφάλεια στην περιοχή, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη η συμπεριφορά της Τουρκίας και κυρίως ο σεβασμός που επιδεικνύει σε θέματα διεθνούς δίκαιου. Διαφωνώ σε πολλά με τον πρώην πρωθυπουργό κ. Σαμαρά αλλά όχι στο ότι η «Τουρκιά αποτελεί κράτος πειρατή»[v]. Ας λάβουμε λοιπόν υπόψη ότι, όπως μας ενημερώνουν οι Βασίλης Νέδος και Γιάννης Σουλιώτης, «η Τουρκία δεν έχει προσχωρήσει ακόμη στη Διεθνή Σύμβαση για τη Διαχείριση Αναλωθέντος Καυσίμου και Ραδιενεργών Αποβλήτων (Joint Convention on the Safety of spent Fuel Management and on the safety of Radioactive Waste Management) του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας».
Του Γιώργου Μενεσιάν από το liberal.gr
Στις 15 Μαρτίου του 1921, ο Αρμένης επαναστάτης Soghomon Tehlirian εκτέλεσε τον Ταλαάτ Πασά στο Βερολίνο. Ποια είναι η ιστορία πίσω από αυτή την δολοφονία και γιατί είναι σημαντική για το αρμενικό έθνος;
Το 1915, οι Νεότουρκοι ξεκίνησαν τις γενοκτονικές επιχειρήσεις εναντίον των περίπου δύο εκατομμυρίων Αρμενίων της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Η ηγεσία των Νεοτούρκων αποτελούταν από μια ισχυρή τριανδρία: τους Ταλαάτ, Ενβέρ και Τζεμάλ οι οποίοι ήταν και εκείνοι που σχεδίασαν τις γενοκτονίες εναντίον των χριστιανικών πληθυσμών της Ανατολίας.
Τον Οκτώβριο του 1919, πραγματοποιήθηκε στην ανεξάρτητη Αρμενία το 9ο Συνέδριο της Αρμενικής Επαναστατικής Ομοσπονδίας, του κόμματος δηλαδή που κυριαρχούσε στα πολιτικά πράγματα της Αρμενίας μέχρι και την κατάληψη της χώρας από τους Σοβιετικούς. Παρά τις ενστάσεις ορισμένων συνέδρων (οι οποίοι προέρχονταν από την υπό ρωσικό έλεγχο Ανατολική Αρμενία και δεν είχαν βιώσει την γενοκτονία), αποφασίστηκε η διεξαγωγή της «Επιχείρησης Νέμεσις», ενός σχεδίου για την απονομή δικαιοσύνης για τα ενάμιση εκατομμύριο θύματα της γενοκτονίας, καθώς και για τα 30.000 θύματα των σφαγών που πραγματοποίησαν οι αζερικές δυνάμεις τον Σεπτέμβριο του 1918 στο Μπακού. Κύριος στόχος ήταν ο Ταλαάτ ο οποίος εθεωρείτο ως ο ιθύνων νους της γενοκτονίας.
Στο σημείο αυτό παραθέτω επιστολή του Ταλαάτ προς τις αρχές του Βιλαετίου του Χαλεπίου:
«Προς την νομαρχία Χαλεπίου
Σύμφωνα με προγενέστερη κοινοποίηση η κυβέρνηση έχει αποφασίσει την ολοσχερή εξόντωση των διαβιούντων στη χώρα, Αρμενίων. Πας όστις ήθελε αντιταχθεί στη διαταγή αυτή δεν μπορεί πλέον ν΄ αποτελεί μέρος της διοίκησης. Άνευ ουδεμίας διάκρισης για τις γυναίκες, τα παιδιά και τους αναπήρους, οσονδήποτε τραγικά κι αν είναι τα μέσα εξόντωσης και αφού καταπνιγεί η φωνή της συνειδήσεως πρέπει να τεθεί τέρμα στην ύπαρξή τους.
13 Σεπτεμβρίου 1915,
Ο Υπουργός Εσωτερικών,
Μ. Ταλαάτ»
Αξίζει, επίσης, να σημειωθεί ότι, παρά τις θηριωδίες των Νεότουρκων κατά την περίοδο 1915-1918, η διεθνής κοινότητα δεν έλαβε καμία δράση για την απονομή δικαιοσύνης, με μοναδική εξαίρεση τα ειδικά δικαστήρια που στήθηκαν στην υπό συμμαχική κατοχή Κωνσταντινούπολη μετά από πίεση των Βρετανών. Το 1919, το Δικαστήριο καταδίκασε ερήμην τους Ταλαάτ, Ενβέρ και Τζεμάλ σε θάνατο.
Από την ιστοσελίδα στο facebook, Δεν αγοράζουμε Τουρκικά προϊόντα
Έχουμε αναφερθεί, σε προηγούμενη ανάρτησή μας, στην ENGLISH HOME, την εταιρεία με βρετανικό όνομα αλλά τουρκική ιδιοκτησία. Η συγκεκριμένη διαθέτει στην χώρα μας ξαδελφάκι, την MADAME COCO.
Η εταιρεία άνοιξε το 2019 τα κεντρικά της γραφεία στο Χαλάνδρι και είναι μία από τις κορυφαίες τουρκικές εταιρείες στον κλάδο ειδών σπιτιού.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η ιστορία του ιδρυτή της, Ilhan Tanaci.
Ο 52χρονος επιχειρηματίας από τα Άδανα ήταν συνιδρυτής, μαζί με τον Turgut Aydin, της άλλης γνωστής τουρκικής αλυσίδας, με παρουσία στη χώρα μας, της English Home. Μετά το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης του 2008, ο Tanaci αποφάσισε να πουλήσει τις μετοχές του στην Aydin Holding. Με σπουδές textile engineering στην Κωνσταντινούπολη, σκέφτηκε ότι τα πάντα στο επιχειρείν είναι θέμα μάρκετινγκ, οπότε επέλεξε να δημιουργήσει μια αλυσίδα που θα εντυπωσιάσει, αλλά και θα παραπλανήσει τους καταναλωτές, υιοθετώντας μια γαλλική επωνυμία. Με τον τρόπο αυτό παραπέμπει περισσότερο στην Γαλλία, παρά στην Τουρκία.
Η εταιρεία διαθέτει 300 καταστήματα σε 15 χώρες. Ανάμεσα σε αυτά είναι, εκτός του Χαλανδρίου, άλλα δύο στην Ελλάδα (στο κέντρο της Αθήνας και στην Αργυρούπολη) αλλά και τρία στην κατεχόμενη Κύπρο, στην Λευκωσία, στην Αμμόχωστο και στην Κυρήνεια.
Τώρα όμως ξέρουμε…
Δεν αγοράζουμε τουρκικά προϊόντα. Δεν ενισχύουμε την τουρκική οικονομία. Δεν χρηματοδοτούμε την πολεμική μηχανή του νεο-οθωμανισμού.
Προτιμούμε τα ελληνικά προϊόντα!
#StopTurkey #BoycottTurkey #StopErdogan
*Η φωτογραφία είναι του καταστήματος της εταιρείας στην Κυρήνεια, στην κατεχόμενη Κύπρο.
Το πολιτικό σύστημα της Ελλάδας και συγκεκριμένα οι αξιωματούχοι της κυβέρνησης Σημίτη, παρέδωσαν αμαχητί τον Ηγέτη του Κουρδικού Λαού, Οτσαλάν, στο τουρκικό φασιστικό καθεστώς.
Επρόκειτο για μία διεθνή συνωμοσία και πλεκτάνη, την οποία υποκίνησαν και συμμετείχαν οι σκοτεινότερες δυνάμεις του πλανήτη.
Πρωταγωνιστικό ρόλο στην συνωμοσία διαδραμάτισαν οι ευρωπαϊκές χώρες, αλλά κυρίως οι ΗΠΑ. Τρανή απόδειξη αυτού αποτέλεσε η δήλωση του τότε πρωθυπουργού της Τουρκίας, Μπουλέντ Ετζεβίτ, ο οποίος υποστήριξε ότι «ποτέ δεν καταλάβαμε γιατί μας παρέδωσαν τον Οτσαλάν». Ήταν τα υποχθόνια κέντρα των αμερικανικών μυστικών υπηρεσιών αυτά που απαίτησαν από την τότε Ελληνική κυβέρνηση, την εγκατάλειψη και την παράδοση του Κούρδου Ηγέτη στους τούρκους.
Ως αποτέλεσμα αυτής της απόφασης που ήταν αντίθετη με τα εθνικά συμφέροντα της Ελλάδας, αρκετοί υπουργοί της τότε κυβέρνησης αναγκάστηκαν σε παραίτηση. Ωστόσο παρά το σκάνδαλο, η κυβέρνηση δεν διέθετε την ελάχιστη ευθιξία για να παραιτηθεί, κηλιδώνοντας έτσι όσους συμμετείχαν στην διακυβέρνηση Σημίτη.
Η προδοσία του Οτσαλάν ήταν μία πράξη που αντιβαίνει στην ελληνική πρακτική και παράδοση. Η διαχρονικότητα της ιερότητας του «ικέτη» και του «πρόσφυγα», γεννήθηκε άλλωστε στην Ελλάδα. Ήταν επίσης μια ύπουλη πράξη η οποία επιχείρησε, ανεπιτυχώς, να δημιουργήσει ρήγμα στη βαθιά ελληνοκουρδική φιλία.
Με αυτόν τον τρόπο η «δύση» πρόδωσε τον Οτσαλάν, αγνοώντας και ακυρώνοντας τη Σύμβαση της Γενεύης για τους Πρόσφυγες, τα ανθρώπινα δικαιώματα και κάθε έννοια διεθνούς δικαίου. Η ίδια ασυδοσία συνεχίζεται δυστυχώς μέχρι και σήμερα, καθώς η Ευρωπαϊκή Ένωση και οι ΗΠΑ δεν αντιδρούν στα μαρτύρια που υποβάλλεται ο Οτσαλάν, καταπατώντας έτσι τις ίδιες τους τις αρχές, προδίδοντας τη συνείδησή τους.
Ο «Άπο», βρίσκεται σήμερα κρατούμενος στις απάνθρωπες και βάρβαρες φυλακές υψίστης ασφαλείας του νησιού Ιμραλί – σε ένα κελί μπροστά στο οποίο οι φυλακές του Αλκατράζ και του Γκουαντάναμο φαντάζουν με παράδεισο.
Όπως και άλλοι Κούρδοι πολιτικοί κρατούμενοι στο Ιμραλί, ο Οτσαλάν στερείται βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως οι επισκέψεις από μέλη της οικογένειάς του ή ακόμα και από τους δικηγόρους τους.
Της Μαρίας Βεϊνόγλου* από τον νέο Ερμή τον Λόγιο τ. 7
Α΄
Λίγα πράγματα είναι γνωστά για τους Τουρκοκρήτες κι αυτά δεν ξεπερνούν χρονικά τα τέλη του 19ου αιώνα, όταν, πλέον, με την κορύφωση του Κρητικού Ζητήματος, σχεδόν οι μισοί αναγκάστηκαν να εκπατρισθούν. Οι άλλοι μισοί παρέμειναν στην Κρήτη μέχρι το 1923, οπότε, σύμφωνα με τους όρους της Συμφωνίας της Λωζάννης, αντηλλάγησαν αναγκαστικά. Ελάχιστες αναφορές γι’ αυτούς από κει και πέρα. Ακόμα κι αυτές οι διεθνείς συμβάσεις-ακολουθήματα της Συμφωνίας Ανταλλαγής του 1923 (η 9η Δήλωση, η Σύμβαση της Αγκύρας του 1925, η Συμφωνία Αθηνών του 1926), μήτε που τους κατονομάζουν. Κι όμως, οι Τουρκοκρήτες αποτελούν το φάσμα που πλανάται και προβληματίζει όλα τα τραπέζια συζητήσεων εκείνης της εποχής… Αλλά και για την αρχική τους εγκατάσταση, έως το 1922, επί του μικρασιατικού εδάφους, δεν διαθέτουμε ξεκάθαρη εικόνα και, μολονότι οι πηγές μας παρέχουν αρκετά στοιχεία, αυτά δεν έχουν συνολικά εκτιμηθεί. Τι απέγιναν οι Τουρκοκρήτες; Ποιοι είναι και πού βρίσκονται σήμερα αυτοί των οποίων τη συνολική ιστορία κανείς δεν συσχέτισε με την τύχη του Μικρασιατικού Ελληνισμού; Ποια η δράση τους στα μικρασιατικά παράλια έως το 1922;
Η παρούσα εργασία επιθυμεί να συμβάλει σε μια σύντομη σκιαγράφηση των Τουρκοκρητών που εγκαταστάθηκαν στον μικρασιατικό χώρο, φιλοδοξώντας να παράσχει μιαν όσο το δυνατόν εναργέστερη εικόνα για την τύχη και τη δράση τους εκεί. Γνωρίζουμε ότι δεν θα είναι πλήρης, αλλά πιστεύουμε πως δεν θα αποκλίνει από την κατεύθυνση προς την οποία υποδεικνύουν οι ίδιες μας οι πηγές. Έτσι, ενώ θεωρήσαμε σκόπιμο να προτάξουμε τα απαραίτητα στοιχεία για τον εθνοτικό τους χαρακτήρα έως το 1922, κρίναμε απαραίτητο να αναφερθούμε και στον εξέχοντα ρόλο τους στις ιστορικές εξελίξεις στην Κρήτη, καθώς η κατανόησή του αποτελεί κλειδί για συμπεριφορές και στάσεις που εκδηλώνονται ακολούθως, ατομικά ή συλλογικά. Στο σημείο αυτό, χρησιμοποιήσαμε και υλικό που παρέσχε παλαιότερο δημοσίευμα του περιοδικού Άρδην (Ιαν.-Φεβ. 1998), ενώ για το επόμενο στάδιο, που αφορά την παρακολούθηση όσων Τουρκοκρητών μετοίκησαν στην Τουρκία, συμβουλευθήκαμε τον ελληνόφωνο Τύπο της Σμύρνης, το Α(ρχείο) Π(ροφορικής) Π(αράδοσης) του Κ(έντρου) Μ(ικρασιατικών) Σ(πουδών)και το Ιστορικό Αρχείο του υπουργείου Εξωτερικών. Στη δεύτερη περίπτωση, ομολογουμένως, ήσαν λιγότερο πολυσύχναστα τα μονοπάτια.
Η διολίσθηση του νεοοθωμανικού ρεύματος, που εξέφρασε το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης, στο σημερινό αυταρχικό καθεστώς Ερντογάν δεν αποτελεί εκτροπή. Δεν είναι το αποτέλεσμα ενός ιστορικού ατυχήματος. Αν και αναμφισβητήτως συνιστά μία τομή σε σχέση με το μετακεμαλικό καθεστώς, ταυτοχρόνως αποτελεί και συνέχειά του, έχοντας κοινό παρονομαστή τον δεσποτικό χαρακτήρα του κράτους.
Η Τουρκία κουβαλάει στο γονίδιό της το στίγμα ότι ως σύγχρονο κράτος δημιουργήθηκε από αξιωματικούς, μετά από έναν νικηφόρο πόλεμο. Και μάλιστα η ίδρυση της Τουρκικής Δημοκρατίας ως ιδιότυπου εθνικού κράτους ήταν τότε ο μοναδικός τρόπος για να αποφευχθεί η παντελής διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Ο Μουσταφά Κεμάλ οικοδόμησε την Τουρκική Δημοκρατία κατ’ αντιδιαστολή προς την οθωμανική παράδοση.
Ποτέ και πουθενά, όμως, παραδοσιακές αντιλήψεις και ριζωμένες νοοτροπίες δεν καταργούνται με διατάγματα. Ο ίδιος, άλλωστε, υποκατέστησε με άλλη μορφή τον σουλτάνο. Μπορεί το κεμαλικό καθεστώς να διαλαλούσε τον κοσμικό χαρακτήρα του, αλλά ουσιαστικά ήταν όχι μόνο απολυταρχικό, αλλά και ιδιότυπα θεοκρατικό. Ο ιδρυτής και ηγέτης έγινε ο "μεγάλος πατέρας" των Τούρκων και στη συνέχεια σχεδόν θεοποιήθηκε.
Το παραδοσιακό οθωμανικό δόγμα του ισχυρού κράτους-πατέρα όχι μόνο επιβίωσε στην Τουρκική Δημοκρατία, αλλά και μεταλλαγμένο αποτέλεσε ατύπως καθοριστική ορίζουσα του κεμαλικού καθεστώτος. Όπως και στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, έτσι και στην Τουρκική Δημοκρατία, οι όποιοι εκσυγχρονισμοί επιβλήθηκαν αυταρχικά άνωθεν και συχνά ως αποτέλεσμα εξωτερικών επιδράσεων και πιέσεων. Στην πραγματικότητα, η Τουρκία δεν βίωσε ποτέ μια δημοκρατική επανάσταση. Ο δεσποτισμός επιβίωσε μεταλλαγμένος. Η κοινωνία παραμένει σε μεγάλο βαθμό υποταγμένη σ’ ένα κράτος που δεν είναι δημιούργημά της ούτε προέρχεται από αυτή.
Η πατριωτική παρακαταθήκη του Μιχάλη Χαραλαμπίδη 29|03|2024 Λίγες είναι οι πολιτικές μορφές της Μεταπολίτευσης που έχουν μείνει καθαρές, α...
