«Ἀπὸ τὴν ἀπαρχὴ τοῦ πολιτισμοῦ οἱ ὀργανωμένες κοινωνίες ἔπρεπε νὰ ἀσκοῦν πιέσεις στοὺς ἀνθρώπους χάριν τῆς λειτουργίας τοῦ κοινωνικοῦ ὀργανισμοῦ. Τὰ εἴδη τῆς πίεσης ποικίλουν σὲ μεγάλο βαθμὸ ἀπὸ κοινωνία σὲ κοινωνία. Μερικὲς ἀπὸ τὶς πιέσεις εἶναι σωματικὲς ἐνῶ μερικὲς εἶναι ψυχολογικές.
[…] Ἔτσι ἡ ἀνθρώπινη φύση στὸ παρελθὸν ἔθεσε κάποια ὅρια στὴν ἀνάπτυξη τῶν κοινωνιῶν. Οἱ ἄνθρωποι μποροῦσαν νὰ πιεστοῦν μονάχα μέχρις ἑνὸς σημείου καὶ ὄχι παραπάνω. Σήμερα ὅμως αὐτὸ μπορεῖ νὰ ἀλλάξει, ἐπειδὴ ἡ σύγχρονη τεχνολογία ἀναπτύσσει μεθόδους γιὰ νὰ τροποποιεῖ τὰ ἀνθρώπινα ὄντα.
[…] Τὰ φάρμακα ποὺ ἐπηρεάζουν τὸν νοῦ εἶναι μονάχα ἕνα παράδειγμα τῶν μεθόδων ἐλέγχου τῆς ἀνθρώπινης συμπεριφορᾶς ποὺ ἀναπτύσσει ἡ σύγχρονη κοινωνία. Ἄς ἐξετάσουμε μερικὲς ἀπὸ αὐτὲς τὶς μεθόδους.
Κατ’ ἀρχάς, ὑπάρχουν οἱ τεχνικὲς παρακολούθησης. Τώρα στὰ περισσότερα καταστήματα καὶ σὲ πολλὰ ἄλλα μέρη χρησιμοποιοῦνται κρυμμένες βιντεοκάμερες, καθὼς καὶ ὑπολογιστὲς γιὰ τὴν συλλογὴ καὶ τὴν ἐπεξεργασία τεραστίων ποσοτήτων πληροφοριῶν ποὺ ἀφοροῦν ἄτομα… Ἐπίσης, ὑπάρχουν οἱ μέθοδοι τῆς προπαγάνδας, γιὰ τὶς ὁποῖες τὰ μέσα μαζικῆς ἐνημέρωσης εἶναι τὰ πιὸ ἀποτελεσματικὰ μέσα. Ἔχουν ἐπινοηθεῖ ἀποτελεσματικὲς τεχνικὲς γιὰ τὴν νίκη στὶς ἐκλογές, γιὰ τὴν πώληση προϊόντων, γιὰ τὸν ἐπηρεασμὸ τῆς κοινῆς γνώμης. Ἡ βιομηχανία τῆς ψυχαγωγίας εἶναι ἕνα σημαντικὸ ψυχολογικὸ ἐργαλεῖο τοῦ συστήματος, πιθανῶς ἀκόμη καὶ ὅταν σερβίρεται πολὺ σὲξ καὶ βία… Ἄλλες τεχνικὲς προχωροῦν ἀκόμη βαθύτερα ἀπὸ ὅ,τι οἱ παραπάνω.
Προφανῶς, ἡ ἔρευνα θὰ συνεχίσει νὰ αὐξάνει τὴν ἀποτελεσματικότητα τῶν ψυχολογικῶν τεχνικῶν γιὰ τὸν ἔλεγχο τῆς ἀνθρώπινης συμπεριφορᾶς. Πιστεύουμε ὅμως ὅτι εἶναι ἀπίθανο νὰ ἐπαρκέσουν μόνο οἱ ψυχολογικὲς τεχνικὲς γιὰ νὰ προσαρμοσθοῦν οἱ ἄνθρωποι στὸ εἶδος τῆς κοινωνίας ποὺ δημιουργεῖ ἡ τεχνολογία. Πιθανῶς θὰ πρέπει νὰ χρησιμοποιηθοῦν βιολογικὲς μέθοδοι. Ἤδη ἔχουμε ἀναφέρει τὴν χρήση φαρμάκων σὲ αὐτὸν τὸν τομέα. Ἡ νευρολογία μπορεῖ νὰ παράσχει ἄλλες ὁδοὺς τροποποίησης τοῦ ἀνθρωπίνου νοῦ. Ἡ γενετικὴ μηχανικὴ τῶν ἀνθρωπίνων ὄντων ἤδη ὑπάρχει μὲ τὴν μορφὴ τῆς «γονιδιακῆς θεραπείας» καὶ δὲν ὑπάρχει λόγος νὰ ὑποθέσουμε ὅτι τέτοιες μέθοδοι τελικὰ δὲν θὰ χρησιμοποιηθοῦν γιὰ νὰ τροποποιήσουν αὐτὲς τὶς πτυχὲς τοῦ ὀργανισμοῦ ποὺ ἐπηρεάζουν τὴν διανοητικὴ λειτουργία.
[…] Ἡ κοινωνικὴ ἀναταραχὴ ποὺ παρατηροῦμε σήμερα σίγουρα δὲν εἶναι ἀποτέλεσμα ἁπλῆς συμπτώσεως. Δὲν μπορεῖ νὰ εἶναι παρὰ μόνο τὸ ἀποτέλεσμα τῶν συνθηκῶν ζωῆς ποὺ ἐπιβάλλει τὸ σύστημα στοὺς ἀνθρώπους. Ἄν τὸ σύστημα καταφέρει νὰ ἐπιβάλλει ἐπαρκῆ ἔλεγχο στὴν ἀνθρώπινη συμπεριφορὰ γιὰ νὰ ἐξασφαλίσει τὴν ἐπιβίωσή του, θὰ φτάσουμε σὲ μιὰ νέα καμπὴ τῆς ἀνθρώπινης ἱστορίας. Ἐνῶ προηγουμένως τὰ ὅρια τῆς ἀνθρώπινης ἀντοχῆς ἐπέβαλλαν ὅρια στὴν ἀνάπτυξη τῶν κοινωνιῶν, ἡ βιομηχανικὴ-τεχνολογικὴ κοινωνία θὰ μπορέσει νὰ ὑπερβεῖ αὐτὰ τὰ ὅρια τροποποιῶντας τὰ ἀνθρώπινα ὄντα εἴτε μὲ ψυχολογικὲς μεθόδους, εἴτε μὲ βιολογικὲς μεθόδους, εἴτε καὶ μὲ τὶς δύο. Στὸ μέλλον τὰ κοινωνικὰ συστήματα δὲν θὰ προσαρμόζονται γιὰ νὰ συνάδουν μὲ τὶς ἀνάγκες τῶν ἀνθρωπίνων ὄντων. Ἀντιθέτως, τὰ ἀνθρώπινα ὄντα θὰ προσαρμόζονται στὶς ἀνάγκες τοῦ συστήματος.
Σὲ γενικὲς γραμμές ὁ τεχνολογικὸς ἔλεγχος τῆς ἀνθρώπινης συμπεριφορᾶς πιθανῶς δὲν θὰ εἰσαχθεῖ μὲ πρόθεση πολιτικοῦ ὁλοκληρωτισμοῦ ἤ ἀκόμη κι ἐξαιτίας μιᾶς συνειδητῆς ἐπιθυμίας γιὰ περιορισμὸ τῆς ἀνθρώπινης ἐλευθερίας. Κάθε νέο βῆμα στὴν διεκδίκηση τοῦ ἐλέγχου τοῦ ἀνθρωπίνου νοῦ θὰ θεωρηθεῖ ὡς μιὰ ὀρθολογικὴ ἀπάντηση σὲ ἕνα πρόβλημα ποὺ ἀντιμετωπίζει ἡ κοινωνία, ὅπως ἡ θεραπεία τοῦ ἀλκοολισμοῦ, ἡ μείωση τῆς ἐγκληματικότητας ἤ ἡ παρακίνηση τῶν νέων νὰ μελετήσουν τὶς θετικὲς ἐπιστῆμες καὶ τὴν μηχανική. Σὲ πολλὲς περιπτώσεις θὰ ὑπάρχει ἀνθρωπιστικὴ δικαιολογία.»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου